Η αεροπειρατεία του 1978 που «έκοψε» τους δεσμούς μεταξύ Αιγύπτου και Κύπρου

- Δεν είναι η πρώτη φορά που σημειώνεται αεροπειρατεία επί Κυπριακού εδάφους

Ένα από τα τραγικότερα περιστατικά που σημειώθηκαν παγκοσμίως ήταν η αεροπειρατεία του 1978 στη Λάρνακα που είχε ως αποτέλεσμα την διακοπή των πολιτικών δεσμών μεταξύ Αιγύπτου και Κύπρου για αρκετά χρόνια. 


 

Στις 19 Φεβρουαρίου 1978, οι αιγυπτιακές δυνάμεις εισέβαλαν στο Διεθνές αεροδρόμιο της Λάρνακας, σε μια προσπάθεια να παρέμβουν σε μια αεροπειρατεία. Νωρίτερα, δύο δολοφόνοι είχαν σκοτώσει τον εξέχον διευθυντή εφημερίδας Γιουσέφ Σεμπάι και στη συνέχεια πήραν ως όμηρους πολλούς Άραβες που παρακολουθούσαν ένα συνέδριο του Κινήματος Αφροασιατικής Αλληλεγγύης (AAPSO) στη Λευκωσία.

Οι κυπριακές δυνάμεις προσπαθούσαν να διαπραγματευτούν με τους απαγωγείς στο αεροδρόμιο, όταν αιγυπτιακά στρατεύματα ξεκίνησαν τη δική τους επίθεση χωρίς να έχουν λάβει άδεια από τους Κυπρίους.

Η μη εξουσιοδοτημένη επιδρομή οδήγησε στην ανταλλαγή πυροβολισμών μεταξύ Αιγύπτιων και Κυπρίων, σκοτώνοντας ή τραυματίζοντας πάνω από 20 Αιγύπτιους καταδρομείς. Το αποτέλεσμα ήταν η Αίγυπτος και η Κύπρος να κόψουν τις διπλωματικές τους σχέσεις για αρκετά χρόνια μετά το συμβάν.

Τη νύχτα της 18ης Φεβρουαρίου του 1978, ο Γιουσέφ Σεμπάι, εκδότης μιας διακεκριμένης αιγυπτιακής εφημερίδας και φίλος του προέδρου της Αιγύπτου, Ανουάρ Σαντάτ, δολοφονήθηκε από δύο οπλοφόρους σε ένα συνέδριο που πραγματοποιούνταν στο Χίλτον της Λευκωσίας. Οι δύο δολοφόνοι πήραν ως ομήρους 16 Άραβες και απαίτησαν τη μεταφορά τους στο Διεθνές Αεροδρόμιο της Λάρνακας. 

 

Επίσης απαίτησαν ένα αεροσκάφος των Κυπριακών Αερογραμμών. Μετά από διαπραγματεύσεις με τις κυπριακές αρχές, στους αεροπειρατές επιτράπηκε να πετάξουν το αεροπλάνο μαζί με 11 ομήρους και τέσσερα μέλη του πληρώματος. Στο αεροσκάφος όμως απαγορεύτηκε η άδεια προσγείωσης στο Τζιμπουτί, τη Συρία και την Σαουδική Αραβία και αναγκάστηκε να επιστρέψει στην Κύπρο λίγες ώρες αργότερα.

Σύμφωνα με δημοσίευμα των Times, ο Αιγύπτιος πρόεδρος Ανουάρ Σαντάτ, διαμαρτυρήθηκε για την δολοφονία του φίλου του και παρακάλεσε τον Κύπριο Πρόεδρο, Σπύρο Κυπριανού, να σώσει τους ομήρους και να εκδώσεις τους τρομοκράτες στο Κάιρο. 

 

Ο Κύπριος Πρόεδρος υποσχέθηκε να επιβλέψει την επιχείρηση διάσωσης και τις οποιεσδήποτε διαπραγματεύσεις προσωπικά και ταξίδεψε στο αεροδρόμιο. 

 

Σύμφωνα όμως με το ίδιο δημοσίευμα, ο Σαντάτ απέστειλε μια επίλεκτη μονάδα της αντιτρομοκρατικής υπηρεσίας (Task Force 777) στην Κύπρο. Το Κάιρο απλώς ενημέρωσε τον Κυπριανού πως υπάρχουν «άνθρωποι που κατευθύνονται για να βοηθήσουν στη διάσωση των ομήρων» και δεν αποκάλυψε ποιοι βρίσκονταν στο αεροπλάνο ούτε ποιες ήταν οι προθέσεις τους.

Μετά την προσγείωση στην Κύπρο, οι αιγυπτιακές δυνάμεις ξεκίνησαν αμέσως τις επιθέσεις, με ένα τζιπ παντός εδάφους με τρεις άνδρες επικεφαλείς και άλλους 58 στρατιώτες (άλλο δημοσίευμα αναφέρει 74 στρατιώτες) να κινούνται προς το αεροσκάφος με τα πόδια.

Καθώς τα αιγυπτιακά στρατεύματα προχωρούν γρήγορα προς το αεροσκάφος και τις δυνάμεις της Κυπριακής Εθνικής Φρουράς που το είχαν περικυκλώσει, οι κυπριακές δυνάμεις κάνουν μια προφορική προειδοποίηση προκειμένου να σταματήσουν. 

 

Αμέσως αρχίζει ανταλλαγή πυρών μεταξύ των Κύπριων εθνοφρουρών και των επιβατών του τζιπ ενώ το τελευταίο χτυπάτε από έναν πύραυλο και σκοτώνονται και οι τρεις επιβαίνοντες. 

 

Αμέσως μετά η Εθνική Φρουρά Κύπρου ρίχνει αντιαρματικό βλήμα, καταστρέφει το αιγυπτιακό αεροπλάνο και οι Παλαιστίνιοι τρομοκράτες παραδίδονται τελικά στις Αρχές και εκδόθηκαν αργότερα στην Αίγυπτο, όπου έλαβαν θανατικές ποινές που αργότερα μετατράπηκαν σε ποινές ισόβιας κάθειρξης.

Από τις Αιγυπτιακές δυνάμεις Καταδρομών σκοτώνονται 15 άτομα καθώς και οι τρεις επιβάτες του τζιπ.

Στις 20 Φεβρουαρίου, η Αίγυπτος ανακαλεί την διπλωματική αποστολή της και ζητά από την κυβέρνηση της Κύπρου να κάνει το ίδιο στο Κάιρο. Η Κύπρος ζητά την απόσυρση του στρατιωτικού ακολούθου της Αιγύπτου.

Αίγυπτος και Κύπρος αποκόπτουν τους πολιτικούς τους δεσμούς για πολλά χρόνια μετά το περιστατικό έως ότου ο πρόεδρος της Αιγύπτου Ανουάρ Σαντάτ δολοφονείται το 1981.

Τότε, ο Κύπριος Πρόεδρος ζητά συγνώμη υποστηρίζοντας ωστόσο πως η Κύπρος δεν θα μπορούσε να επιτρέψει στους Αιγύπτιους να δράσουν. Άλλες χώρες όπως η Συρία και η Λιβύη καταγγέλλουν επίσης τις πράξεις της Αιγύπτου.

ethnos.gr