Ελευθέρωσαν... τη Νεφερτίτη

- ΔΥΟ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΣΤΟ ΒΕΡΟΛΙΝΟ 

 «Ελευθερώστε τη Νεφερτίτη» τιτλοφόρησαν το εγχείρημά τους και το έφεραν σε επιτυχές πέρας κάτω από τη μύτη των φρουρών του Neues Museum στο Βερολίνο, που δεν επέτρεπαν καν τη φωτογράφηση της διάσημης αρχαίας προτομής.




Στόχος τους ήταν να καταφέρουν την επιστροφή της Αιγύπτιας βασίλισσας στην πατρίδα της, αλλά όχι κλέβοντάς την.

Η εκδίκηση για την αρπαγή του αγάλματος ήταν να κάνουν το πανέμορφο κεφάλι προσιτό στον καθένα μέσω σκαναρίσματος 3D το οποίο στη συνέχεια ανέβασαν σε μια ιστοσελίδα. Ετσι πλέον όποιος θέλει μπορεί να κατεβάσει εικόνες σε πολύ υψηλή ανάλυση και να κατασκευάσει το δικό του πρόπλασμα στο οποίο μπορεί να κάνει όσες παρεμβάσεις θέλει.

Τον περασμένο Οκτώβριο δύο καλλιτέχνες μπήκαν στο βερολινέζικο μουσείο και σκανάρισαν παράνομα την προτομή της Αιγύπτιας βασίλισσας, που είναι το πλέον πολύτιμο υλικό της συλλογής του.

Τρεις μήνες μετά, έβγαλαν στο Διαδίκτυο όλα τα ψηφιακά δεδομένα, καθώς και μια εφαρμογή που επιτρέπει το κατέβασμά τους στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://nefertitihack.alloversky.com/.

Χθες δικαιολόγησαν στους «Τάιμς του Λονδίνου» την πράξη τους, λέγοντας πως αφού η Νεφερτίτη δεν είναι κτήμα των Αιγυπτίων, αφού, έστω, δεν μπορούν να μπουν δωρεάν για να τη δουν, ας γίνει κτήμα όλου του κόσμου. Μάλιστα, έχουν προχωρήσει κι άλλο. Δημιούργησαν ένα πιστό αντίγραφο του πρωτοτύπου και το δώρισαν στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο του Καΐρου.

Το αυθεντικό γλυπτό είχε ανακαλυφθεί το 1912 στην Αμάρνα και ο Γερμανός αρχαιολόγος το έβγαλε κρυφά από τη χώρα. Είναι ηλικίας 3.300 ετών και ημιτελές, παρ' όλα ταύτα είναι μυθικό διεθνώς.

Οι δύο καλλιτέχνες είναι η Γερμανοϊρακινή Νόρα Αλ Μπάντρι και ο Γερμανός Γιαν Νικολάι Νέλες. Σκοπός τους δεν ήταν να παρέμβουν μονάχα στη συγκεκριμένη διαμάχη Γερμανίας-Αιγύπτου αλλά να κάνουν και μια «δήλωση» για όλες τις ανάλογες διαμάχες, ανάμεσα στις οποίες και η διαμάχη Ελλάδας-Βρετανίας για τα Γλυπτά του Παρθενώνα.

Ετσι ώστε τα μουσεία να ξαναδούν τις συλλογές τους με κριτικό βλέμμα και να εξετάσουν κατά πόσο αφηγούνται ιστορίες από κάποιες χώρες ή αποικιοκρατικές ιστορίες. Το Neues Museum, το οποίο προς το παρόν έχει επιλέξει να μην κάνει κάποιο σχόλιο επί του θέματος, δεν είναι καθόλου συνεργάσιμο ως προς τη διάθεση των δεδομένων του.

Παρότι διαθέτει εκμαγείο της προτομής, δεν το κατέστησε ποτέ δημόσιο, ούτε και πρόκειται να το κάνει. Κι αυτό, παρά τη διεθνή τάση να δίνουν τα μουσεία πρόσβαση σε ψηφιακά προγράμματα. Οι καλλιτέχνες σχολιάζουν πως αυτή η τακτική δεν είναι σωστή και ότι είναι εξαιρετικά εύκολο να γίνει προσβάσιμη από όλους η παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά.

Η Αλ Μπάντρι και ο Νέλες πρόσφατα έκαναν ανακοίνωση στο πανευρωπαϊκό συνέδριο των χάκερ και μέσα σε 24 ώρες περισσότεροι από 1.000 χρήστες είχαν κατεβάσει τα δεδομένα. Αιγυπτιακά πανεπιστήμια τους ζητούν την άδεια να τα χρησιμοποιήσουν για εκπαιδευτικούς σκοπούς, ακόμα και επιχειρηματίες κάνουν ερωτήσεις για την κατασκευή αναμνηστικών.

«Η προτομή της Νεφερτίτης αντιπροσωπεύει τα εκατομμύρια κλεμμένα ευρήματα από τη Συρία, το Ιράκ, την Αίγυπτο, από εμπόλεμες περιοχές», λέει η Αλ Μπάντρι. Αποκαλύπτουν πως, αν και στην αίθουσά της δεν επιτρέπεται ούτε η φωτογράφηση, χρησιμοποίησαν κάμερες κρυμμένες σε παλτό, ακόμα και σε κασκόλ, για τις λήψεις.

Η Αλ Μπάντρι καταγγέλλει ότι το μουσείο δεν αναφέρει πουθενά την ιστορία του γλυπτού και πώς αυτό εφτασε στο Βερολίνο.

«Η προτομή της Νεφερτίτης αντιπροσωπεύει τα εκατομμύρια κλεμμένα ευρήματα από τη Συρία, το Ιράκ, την Αίγυπτο, από εμπόλεμες περιοχές» ||

-Αλ Μπάντρι

Αγγελική Κώττη
akotti@otenet.gr
 ethnos.gr