Κοιλάδα ΑΧΕΡΟΝΤΑ: Ο αρχαίος μύθος δένει με την φύση… και το Βυζάντιο !!

Περιοχή Σεριζιανά Πρέβεζας: Ο Αχέροντας κοντά στις "Πύλες του Άδη"

 ΑΦΙΕΡΩΜΑ: Κείμενο - Φώτο ΝΙΚΟΣ ΚΟΝΤΟΓΙΩΡΓΟΣ

Ο ποταμός Αχέροντας λόγω της παράδοσης και της περιβαλλοντικής αξίας προσελκύει πλήθος επισκεπτών από τις πηγές έως και τις εκβολές του. Έχει χαρακτηριστεί περιοχή ιδιαίτερου κάλλους και πηγή σημαντικών πληροφοριών και γνώσεων στον τομέα της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Στο Σιστρούνι υπάρχουν έντονες αντιδράσεις των ντόπιων οι οποίοι κάνουν λόγο για μια καταστροφική "βάρβαρη επένδυση με πέτρα"

Αποφασίσαμε την προηγούμενη εβδομάδα να κάνουμε μια βόλτα στην κοιλάδα του μυθικού ποταμού Αχέροντα. Αφενός να την γνωρίσουμε κι αφ ετέρου με τις φώτο να την παρουσιάσουμε στην έκδοση της εφημερίδας "Η ΓΝΩΜΗ της ΑΡΤΑΣ" της 20ης Μαϊου. Ήταν πράγματι ένα ωραίο ταξίδι ανάμεσα στον αρχαίο μύθο, την βυζαντινή εποχή, αλλά και στην πραγματικότητα.

Ο αρχαίος μύθος που συνοδεύει τον Αχέρονρα και την κοιλάδα του, δεν είναι μόνος. Είναι και το Βυζάντιο που μας άφησε παλιές εκκλησιές και Μοναστήρια εντυπωσιακά, τα οποία δένουν την όλη διαδρομή.

Όπως εκείνη η Ι.Μ. της Αβάσου, την οποία θα συναντήσεται στην αρχή της διαδρομής στην περιοχή του Άνω Κοτσανόπουλου. Το Μοναστήρι της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στην περιοχή του Ρωμανού και επίσης το Μοναστήρι Εισοδείων της Θεοτόκου στο Σιστρούνι όπου το καθολικό της κτίστηκε το 1156…!!!

ΡΩΜΑΝΟΣ: Μοναστήρι Μεταμόρφωσης Σωτήρος

 Απ ότι και εσείς θα διαπιστώσετε τουλάχιστον από τις φωτογραφίες άξιζε τον κόπο να γίνει αυτή η "εξερεύνηση" στην ονειρεμένη φύση τούτης της εποχής. Άξιζε γιατί είναι τόσο κοντά μας, αλλά παράλληλα και τόσο άγνωστη, τουλάχιστον σ' εμάς τους ηπειρώτες, όχι όμως και για τους ξένους... οι οποίοι την επισκέπτονται κάθε χρόνο κατά εκατοντάδες.

Έτσι το πρωινό του περασμένου Σαββάτου, μαζί με τον φίλο αρχιτέκτονα Γιώργο Ζιώβα και παρέα άλλα δύο νεαρά άτομα, την Φωτεινή και τον Γιώργο, από τον Λούρο Πρέβεζας, ως «ξεναγούς» ξεκινήσαμε από την περιοχή τους για να κάνουμε την πρώτη στάση στις «Πύλες του Άδη» που βρίσκονται στην περιοχή Σεριζιανά Πρέβεζας.

ΑΧΕΡΩΝ: "ΠΥΛΕΣ του ΑΔΗ"- Σεριζιανά Πρέβεζας

Τοπίο επιβλητικό. Η φύση είχε φορέσει την ομορφότερη στολή της. Τα νερά του Αχέροντα που κατέβαιναν την κοιλάδα από το όρος Τόμαρος Ιωαννίνων, εκεί συναντούσαν τα υπόγεια νερά που έβγαιναν από τα σπλάχνα της γης. Όχι, το όλο σκηνικό της φύσης δεν μας «οδηγούσε» στο Άδη, αντίθετα μάλιστα μας «οδηγούσε» σε κάποια γωνιά του παραδείσου.

Ούτε Κέρβερος υπήρχε, ούτε θλίψη, ούτε καταχνιά… Ήταν όμως μια όμορφη ζωγραφιά της φύσης που δεν σε άφηνε να φύγεις. Τα νερά του Αχέροντα, το πράσινο, τα βράχια και μαζί με όλα αυτά η ησυχία δημιουργούν ένα μυθικό σκηνικό.

Στοιχεία για τον Αχέροντα

Ο Αχέρων είναι ποταμός της περιφέρειας Ηπείρου και διασχίζει τους Νομούς Πρεβέζης Θεσπρωτίας και Ιωαννίνων. Οι πηγές του βρίσκονται στο Νομό Ιωαννίνων, στο όρος Τόμαρος, σε υψόμετρο 1600 μέτρων και κοντά στο χωριό Γλυκή. Εκβάλλει στο Ιόνιο Πέλαγος, στο χωριό Αμμουδιά του Νομού Πρεβέζης, όπου σχηματίζει Δέλτα από το οποίο διαμορφώνονται τα δύο κύρια έλη της περιοχής, το έλος της Σπλάντζας και της Βαλανιδορράχης.

Ο Αχέροντας λόγω της παράδοσης και της περιβαλλοντικής αξίας προσελκύει πλήθος επισκεπτών από τις πηγές έως και τις εκβολές του. Το μήκος του ανέρχεται στα 52 χιλιόμετρα ενώ από τα νερά του αρδεύονται περίπου 85000 στρέμματα, εκ των οποίων 28000 βρίσκονται στο Νομό Θεσπρωτίας και 57000 στο Νομό Πρεβέζης. Εναλλακτικά ο Αχέροντας ήταν γνωστός και ως Μαυροπόταμος, Φαναριώτικος ή Καμαριώτικο ποτάμι.

Πρόγραμμα Natura 2000

Ο Αχέρων έχει χαρακτηριστεί περιοχή ιδιαίτερου κάλλους και πηγή σημαντικών πληροφοριών και γνώσεων στον τομέα της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Τόσο τα στενά και οι εκβολές του Αχέροντα όσο και η ευρύτερη περιοχή ανήκουν στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Προστατευόμενων περιοχών φύση 2000 (Natura 2000) (κωδικός GR2140001).

Συγκεκριμένα στην περιοχή υπάρχουν 699 είδη χλωρίδας εκ των οποίων τα 449 συναντώνται στο δέλτα και τα 250 στα στενά, ενώ στην περιοχή του Δέλτα υπάρχουν 19 τύποι οικότοπων. Ιδιαίτερα σημαντικές υγροτοπικές περιοχές αποτελούν επίσης το έλος της Αμμουδιάς και το έλος της Βαλανιδοράχης ενώ σημαντικός είναι και ο αριθμός των σπάνιων ειδών πανίδας της περιοχής. Αξιοσημείωτη στην κατηγορία των ψαριών είναι η ύπαρξη του γοβιού, ο οποίος συναντάται μόνο στον Αχέροντα.

Ρωμανός

Ο Αχέρων σχηματίζεται αρχικά από δύο παραπόταμους - χειμάρρους, με λιγοστό νερό το καλοκαίρι αλλά άφθονο το χειμώνα. Ο ένας παραπόταμος ξεκινά από τα Όρη Σουλίου (χωριά Καταμάχη, Ζωτικό, Μπεστιά, Σιστρούνι, κλπ), ο άλλος δε χείμαρρος από τη βάση του όρους Τόμαρος (χωριά Λίπα, Αχλαδέα, Βαρυάδες, κλπ).

Οι δυο παραπόταμοι ενώνονται στο χωριό Πολυστάφυλο (300 κάτοικοι) και δημιουργούν τον κύριο κορμό του Αχέροντα. Το μήκος των δύο παραποτάμων δεν είναι ακριβώς γνωστό αλλά υπολογίζεται στα 7-10 χλμ

Στην συνέχεια ο ποταμός ρέει μέσα σε μια κοιλάδα με την ονομασία «Λάκκα Σούλι», με όρια από το χωριό Πολυστάφυλο Πρέβεζας έως τη γέφυρα του χωριού Σερζιανά στά σύνορα Ν. Πρέβεζας και Ιωαννίνων. Η κοιλάδα «Λάκκα Σούλι» περιλαμβάνεται μεταξύ των ορεινών συγκροτημάτων «Όρη Σουλίου» και «Θεσπρωτικά όρη». Στο κομμάτι αυτό του Αχέροντα είναι δυνατή η πεζοπορία χωρίς τεχνικές δυσκολίες

Μυθολογία

Στην αρχαιότητα πίστευαν ότι ο Αχέροντας αποτελεί τον ποταμό εκείνο, τον διάπλου του οποίου έκανε, σύμφωνα με την αρχαία ελληνική μυθολογία ο «ψυχοπομπός» Ερμής παραδίδοντας τις ψυχές των νεκρών στον Χάροντα για να καταλήξουν στο βασίλειο του Άδη.

Η κάθε ψυχή, περνώντας από το πορθμείο του Χάροντα, έπρεπε να δώσει από έναν οβολό για τη μεταφορά, ενώ αξιοσημείωτη είναι η περίπτωση του Μένιππου, τον οποίο αναφέρει ο Λουκιανός, ως τον μοναδικό που διέσχισε τον Αχέροντα χωρίς να πληρώσει.

Στο δρόμο του ο ποταμός διασταυρωνόταν με τους Πυριφλεγέθοντα και Κωκυτό, στο σημερινό χωριό Μεσοπόταμος, στο σημείο όπου βρίσκεται το αρχαίο Νεκρομαντείο του Αχέροντα, το οποίο προωθούσε την επικοινωνία με τις ψυχές. Αχέρων, Κωκυτός και Πυριφλεγέθων συναποτελούσαν τους τρεις ποταμούς του Άδη, και οι τρεις με θλιβερά ονόματα (Αχέρων = χωρίς χαρά, Πυριφλεγέθων = πύρινος, Κωκυτός = θρήνος) συμβολίζοντας την θλίψη και τους θρήνους του θανάτου και δίνοντας το συμβολισμό της πύρινης κολάσεως, όπως διατηρείται και σήμερα στην Χριστιανική θρησκεία.

«Οι νεοβάρβαροι χάλασαν την φύση και τον αρχαιολογικό χώρο» 

ΣΙΣΤΡΟΥΝΙ: Οι αρχικές πηγές του Αχέροντα

Η φωτογραφία αυτή και οι άλλες που θα ακολουθήσουν, είναι από τον ευρύτερο αρχαιολογικό χώρο των πηγών του Αχέροντα στο Σιστρούνι. Με την πρώτη ματιά φαίνεται ότι κάτι δεν πηγαίνει καλά, από πλευράς ανάπλασης και του όποιου αρχιτεκτονικού (;) σχεδίου που τελικά χρησιμοποιήθηκε.

ΣΙΣΤΡΟΥΝΙ-Πηγές Αχέροντα: Ι.Μ. Γενεθλίων  Θεοτόκου. Κτίσμα αρχών της πρώτης χιλιετίας - 1156. Γεμάτη με αξιόλογες τοιχογραφίες

Αυτό άλλωστε φαίνεται και από τις αντιδράσεις των ντόπιων οι οποίοι κάνουν λόγο για μια καταστροφική "βάρβαρη επένδυση με πέτρα" η οποία εξαφάνισε τόσο την φυσική ροή των νερών, το ευρύτερο φυσικό περιβάλλον, αλλά και την καταστροφή των ρωμαϊκών λουτρών που υπήρχαν στην περιοχή.

Άποψη από την σύγχρονη βαρβαρότητα στον αρχαιολογικό χώρο των πηγών του Αχέροντα

Το κυριότερο; Αν κάποιος παρακινηθεί από αυτή την δημοσίευση να επισκεφτεί την πανέμορφη κατά τα άλλα περιοχή, καλό είναι να έχει μαζί του και ένα πλαστικό μπουκάλι νερού, έστω άδειο, γιατί... ο αρχιτέκτονας, ή ο εργολάβος του έργου, ξέχασαν να δημιουργήσουν, ή να φτιάξουν μια βρύση όπου ο επισκέπτης να μπορεί να ρίξει λίγο νερό στο πρόσωπό του η να ξεδιψάσει...

Παρ' όλα αυτά στο συγκεκριμένο χώρο υπάρχει καφέ - αναψυκτήριο...

Άλλη άποψη από τον βάρβαρο εγκιβωτισμό του Αχέροντα

Στο βάθος της φωτο διακρίνεται το τουριστικό περίπτερο

Χωρίς άλλο σχόλιο...

 Κείμενο - Φώτο προστατευόμενες: ΝΙΚΟΣ ΚΟΝΤΟΓΙΩΡΓΟΣ