Ελληνική Διαστημική Υπηρεσία
- Ο Hellas Sat 3 θα είναι ο μεγαλύτερος ευρωπαϊκός δορυφόρος σε τροχιά
Κείμενο: ΔΙΟΝΥΣΗΣ Π. ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ*
Με την επικείμενη τοποθέτηση στο Διάστημα του
Hellas Sat 3, και σε μερικούς μήνες και του Hellas Sat 4, καθώς επίσης
και με την εξαγγελθείσα δημιουργία της Ελληνικής Διαστημικής Υπηρεσίας,
που αναμένεται επί χρόνια από την επιστημονική κοινότητα και τη
βιομηχανία, η χώρα μας εισέρχεται επιτέλους οργανωμένα στον στρατηγικό
τομέα του Διαστήματος.
Η εκτόξευση του νέου δορυφόρου Hellas Sat 3 με έναν πύραυλο Arianne 5 έχει προγραμματιστεί για την 28η Ιουνίου από το Ευρωπαϊκό Διαστημικό Κέντρο στη Γαλλική Γουιάνα.
Η τοποθέτηση του δορυφόρου θα γίνει σε γεωστατική τροχιά στο διαστημικό «οικόπεδο» που διαθέτει η χώρα μας πάνω από τον ισημερινό και σε γεωγραφικό μήκος 39 μοίρες ανατολικά του Γκρίνουιτς, πάνω δηλαδή από την περιοχή της Κένυα, αλλά θα ελέγχεται από Ελληνες μηχανικούς που θα βρίσκονται στο Κορωπί! Φαίνεται, μάλιστα, ότι η θέση αυτή θα αποτελέσει σύντομα μία από τις κυρίαρχες δορυφορικές θέσεις για παροχή συνδρομητικών τηλεοπτικών υπηρεσιών.
Ο δορυφόρος αυτός θα είναι ο μεγαλύτερος ευρωπαϊκός δορυφόρος σε τροχιά, με μέγεθος ενός λεωφορείου, βάρος 5,8 τόνους, χωρητικότητα 50% μεγαλύτερη απ’ ότι ο προηγούμενος, με 44 αναμεταδότες και 100 τηλεοπτικά κανάλια, ενώ ο κορυφαίος πάροχος κινητών δορυφορικών τηλεπικοινωνιών παγκοσμίως Inmarsat θα τον χρησιμοποιήσει για την παροχή τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών στους επιβάτες των αεροσκαφών που κινούνται πάνω από την Ευρώπη με βάση την επίγεια δορυφορική υποδομή του ομίλου ΟΤΕ στη Νεμέα.
Ανεξάρτητες μάλιστα έρευνες προβλέπουν πως οι υπηρεσίες διασύνδεσης κατά τη διάρκεια των αεροπορικών πτήσεων θα αποτελέσουν στα επόμενα μερικά χρόνια μια ξεχωριστή αγορά πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Μερικοί από τους αναμεταδότες του νέου δορυφόρου προορίζονται για την αποκλειστική χρήση της ελληνικής πολιτείας και η Ελληνική Διαστημική Υπηρεσία θα αναλάβει, μεταξύ άλλων, τη μίσθωση με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια των διαθέσιμων αναμεταδοτών που δεν θα αξιοποιηθούν από το ελληνικό Δημόσιο για στρατιωτικές, τηλεοπτικές και άλλες εφαρμογές, ενώ μέχρι τώρα νοικιάζαμε τις δορυφορικές υπηρεσίες που χρειαζόμασταν από άλλους διαστημικούς φορείς.
Η χώρα μας έχει άλλωστε καταβάλει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ για τη συμμετοχή μας στους διάφορους διαστημικούς οργανισμούς (ESA, EUMETSAT, HELIOS-II) και για τον Hellas Sat 2. Κι όμως, παρ’ όλες τις τεράστιες επενδύσεις της χώρας στο Διάστημα δεν υπήρξε ποτέ εθνικός συντονισμός ούτε οριζόντια διαστημική πολιτική που να μεγιστοποιεί την ανταπόδοση από τη συμμετοχή μας στα προγράμματα των διαστημικών αυτών οργανισμών.
Γι’ αυτό η σημερινή κατάσταση στη χώρα κάνει ακόμη πιο επιτακτική την ίδρυση της νέας υπηρεσίας καθ’ όσον έτσι θα υπάρξει πολύ καλύτερος συντονισμός των φορέων που εμπλέκονται στο Διάστημα ώστε να υπάρξει κι η βέλτιστη οικονομική απόδοση για τη χώρα από αυτές τις δραστηριότητες.
Γιατί σε καιρούς οικονομικής δυσπραγίας η ορθολογική χρήση των πόρων δεν είναι απλώς επιλογή αλλά επιτακτική ανάγκη. Στο επίπεδο των εφαρμογών, άλλωστε, είναι γεγονός ότι αγορές και υπηρεσίες που παραδοσιακά εξυπηρετούντο από επίγεια μέσα ήδη σήμερα, και πολύ περισσότερο στο μέλλον, θα εξυπηρετούνται σε σημαντικό ποσοστό από το Διάστημα.
Τέτοιοι τομείς είναι οι τηλεπικοινωνίες, η τηλεόραση, η δορυφορική πλοήγηση, η μετεωρολογία και το κλίμα, η γεωργία ακριβείας και η παρακολούθηση των οικοσυστημάτων, αλλά και η ασφάλεια και η άμυνα. Επίσης, έχει ιδιαίτερη σημασία η αξιοποίηση των ερευνητικών και επιστημονικών εφαρμογών που προκύπτουν από τις πολιτικές για το Διάστημα (π.χ. εφαρμογές πολιτικής προστασίας: επικινδυνότητα για την εμφάνιση δασικών πυρκαγιών και πλημμυρικών φαινομένων, αυθαίρετη δόμηση κ.λπ.).
Οι εθνικές προτεραιότητες στο Διάστημα και η διαστημική πολιτική της χώρας πρέπει να καθορίζονται με βάση τις ανάγκες της χώρας, τους στόχους και τις δυνατότητες που έχουμε. Με τις τελευταίες αυτές εξελίξεις, λοιπόν, ο χώρος του Διαστήματος αντιμετωπίζεται επιτέλους από την πολιτεία ως εξαιρετικά σημαντικός, τόσο από ερευνητικής και τεχνολογικής πλευράς, όσο και από στρατηγικής, παρέχοντας ευκαιρίες και δυνατότητες στο ανθρώπινο δυναμικό μας, στους ελληνικούς δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς και επιχειρήσεις για να αναπτύξουν, σε ανταγωνιστικό επίπεδο, διαστημικές δραστηριότητες (προϊόντα, υπηρεσίες και εφαρμογές) τόσο για την Ελλάδα όσο και διεθνώς.
Πέρα από τα ανωτέρω, όμως, η επένδυση της χώρας μας στο Διάστημα αποτελεί και στρατηγική επιλογή για την ασφάλεια και την άμυνα της χώρας στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται διεθνώς, γεγονός που ουσιαστικά αποτελεί και επιλογή εθνικής αυτονομίας και ανεξαρτησίας.
* Ο κ. Διονύσης Π. Σιμόπουλος είναι επίτιμος διευθυντής του Ευγενιδείου Πλανηταρίου.
kathimerini.gr
Η εκτόξευση του νέου δορυφόρου Hellas Sat 3 με έναν πύραυλο Arianne 5 έχει προγραμματιστεί για την 28η Ιουνίου από το Ευρωπαϊκό Διαστημικό Κέντρο στη Γαλλική Γουιάνα.
Η τοποθέτηση του δορυφόρου θα γίνει σε γεωστατική τροχιά στο διαστημικό «οικόπεδο» που διαθέτει η χώρα μας πάνω από τον ισημερινό και σε γεωγραφικό μήκος 39 μοίρες ανατολικά του Γκρίνουιτς, πάνω δηλαδή από την περιοχή της Κένυα, αλλά θα ελέγχεται από Ελληνες μηχανικούς που θα βρίσκονται στο Κορωπί! Φαίνεται, μάλιστα, ότι η θέση αυτή θα αποτελέσει σύντομα μία από τις κυρίαρχες δορυφορικές θέσεις για παροχή συνδρομητικών τηλεοπτικών υπηρεσιών.
Ο δορυφόρος αυτός θα είναι ο μεγαλύτερος ευρωπαϊκός δορυφόρος σε τροχιά, με μέγεθος ενός λεωφορείου, βάρος 5,8 τόνους, χωρητικότητα 50% μεγαλύτερη απ’ ότι ο προηγούμενος, με 44 αναμεταδότες και 100 τηλεοπτικά κανάλια, ενώ ο κορυφαίος πάροχος κινητών δορυφορικών τηλεπικοινωνιών παγκοσμίως Inmarsat θα τον χρησιμοποιήσει για την παροχή τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών στους επιβάτες των αεροσκαφών που κινούνται πάνω από την Ευρώπη με βάση την επίγεια δορυφορική υποδομή του ομίλου ΟΤΕ στη Νεμέα.
Ανεξάρτητες μάλιστα έρευνες προβλέπουν πως οι υπηρεσίες διασύνδεσης κατά τη διάρκεια των αεροπορικών πτήσεων θα αποτελέσουν στα επόμενα μερικά χρόνια μια ξεχωριστή αγορά πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Μερικοί από τους αναμεταδότες του νέου δορυφόρου προορίζονται για την αποκλειστική χρήση της ελληνικής πολιτείας και η Ελληνική Διαστημική Υπηρεσία θα αναλάβει, μεταξύ άλλων, τη μίσθωση με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια των διαθέσιμων αναμεταδοτών που δεν θα αξιοποιηθούν από το ελληνικό Δημόσιο για στρατιωτικές, τηλεοπτικές και άλλες εφαρμογές, ενώ μέχρι τώρα νοικιάζαμε τις δορυφορικές υπηρεσίες που χρειαζόμασταν από άλλους διαστημικούς φορείς.
Η χώρα μας έχει άλλωστε καταβάλει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ για τη συμμετοχή μας στους διάφορους διαστημικούς οργανισμούς (ESA, EUMETSAT, HELIOS-II) και για τον Hellas Sat 2. Κι όμως, παρ’ όλες τις τεράστιες επενδύσεις της χώρας στο Διάστημα δεν υπήρξε ποτέ εθνικός συντονισμός ούτε οριζόντια διαστημική πολιτική που να μεγιστοποιεί την ανταπόδοση από τη συμμετοχή μας στα προγράμματα των διαστημικών αυτών οργανισμών.
Γι’ αυτό η σημερινή κατάσταση στη χώρα κάνει ακόμη πιο επιτακτική την ίδρυση της νέας υπηρεσίας καθ’ όσον έτσι θα υπάρξει πολύ καλύτερος συντονισμός των φορέων που εμπλέκονται στο Διάστημα ώστε να υπάρξει κι η βέλτιστη οικονομική απόδοση για τη χώρα από αυτές τις δραστηριότητες.
Γιατί σε καιρούς οικονομικής δυσπραγίας η ορθολογική χρήση των πόρων δεν είναι απλώς επιλογή αλλά επιτακτική ανάγκη. Στο επίπεδο των εφαρμογών, άλλωστε, είναι γεγονός ότι αγορές και υπηρεσίες που παραδοσιακά εξυπηρετούντο από επίγεια μέσα ήδη σήμερα, και πολύ περισσότερο στο μέλλον, θα εξυπηρετούνται σε σημαντικό ποσοστό από το Διάστημα.
Τέτοιοι τομείς είναι οι τηλεπικοινωνίες, η τηλεόραση, η δορυφορική πλοήγηση, η μετεωρολογία και το κλίμα, η γεωργία ακριβείας και η παρακολούθηση των οικοσυστημάτων, αλλά και η ασφάλεια και η άμυνα. Επίσης, έχει ιδιαίτερη σημασία η αξιοποίηση των ερευνητικών και επιστημονικών εφαρμογών που προκύπτουν από τις πολιτικές για το Διάστημα (π.χ. εφαρμογές πολιτικής προστασίας: επικινδυνότητα για την εμφάνιση δασικών πυρκαγιών και πλημμυρικών φαινομένων, αυθαίρετη δόμηση κ.λπ.).
Οι εθνικές προτεραιότητες στο Διάστημα και η διαστημική πολιτική της χώρας πρέπει να καθορίζονται με βάση τις ανάγκες της χώρας, τους στόχους και τις δυνατότητες που έχουμε. Με τις τελευταίες αυτές εξελίξεις, λοιπόν, ο χώρος του Διαστήματος αντιμετωπίζεται επιτέλους από την πολιτεία ως εξαιρετικά σημαντικός, τόσο από ερευνητικής και τεχνολογικής πλευράς, όσο και από στρατηγικής, παρέχοντας ευκαιρίες και δυνατότητες στο ανθρώπινο δυναμικό μας, στους ελληνικούς δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς και επιχειρήσεις για να αναπτύξουν, σε ανταγωνιστικό επίπεδο, διαστημικές δραστηριότητες (προϊόντα, υπηρεσίες και εφαρμογές) τόσο για την Ελλάδα όσο και διεθνώς.
Πέρα από τα ανωτέρω, όμως, η επένδυση της χώρας μας στο Διάστημα αποτελεί και στρατηγική επιλογή για την ασφάλεια και την άμυνα της χώρας στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται διεθνώς, γεγονός που ουσιαστικά αποτελεί και επιλογή εθνικής αυτονομίας και ανεξαρτησίας.
* Ο κ. Διονύσης Π. Σιμόπουλος είναι επίτιμος διευθυντής του Ευγενιδείου Πλανηταρίου.
kathimerini.gr
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου