Από άπατρις, πολίτης του κόσμου


Μέχρι την ηλικία των 28 ετών ήταν εγκλωβισμένη, όχι μόνο στα φυσικά σύνορα της Ελλάδας –όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε– αλλά και σε μια καθημερινότητα γεμάτη περιορισμούς. 

Δεν μπορούσε να βγάλει ΑΦΜ, να ανοίξει τραπεζικό λογαριασμό, να νοικιάσει διαμέρισμα στο όνομά της, ούτε να φοιτήσει σε ελληνικό πανεπιστήμιο, παρά το γεγονός ότι είχε εισαχθεί σε σχολή. Της απαγορευόταν το αυτονόητο.



Η Κατερίνα Μπαρμπόγια ανήκε για χρόνια στην κατηγορία των ανιθαγενών. Ηταν άπατρις. Οι γονείς της είχαν μεταναστεύσει στην Ελλάδα από την Αφρική. Ο πατέρας της με καταγωγή από την Κένυα και η μητέρα της από την Γκάνα.

Γραφειοκρατικά προβλήματα, όμως, και ένα σύνθετο νομικό πλαίσιο δεν επέτρεπαν στην κόρη τους να αποκτήσει το διαβατήριο μιας εκ των δύο χωρών. Και η Ελλάδα όμως δυσχέραινε με τους νόμους της και μια βραδυκίνητη δημόσια διοίκηση τις προσπάθειές της να λάβει τα απαραίτητα έγγραφα.

Επί χρόνια η κ. Μπαρμπόγια είχε γίνει ένα από τα βασικά πρόσωπα των μεταναστών δεύτερης γενιάς σε απόπειρες ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης και σε αφιερώματα εφημερίδων. Το 2007 δήλωνε σε εφημερίδα για τις δημόσιες υπηρεσίες: «Δεν μπορώ να ζήσω φυσιολογικά (...) Με αντιμετωπίζουν με απερίγραπτη απάθεια και ειρωνεία σε όποιους και αν απευθύνομαι».

Δέκα χρόνια μετά μπορεί πλέον να κάνει αυτό που είχε στερηθεί για όλη τη ζωή της: να ταξιδεύει στον κόσμο. Μόλις έλαβε ελληνική ταυτότητα, τον Μάιο του 2015, έγινε δεκτή σε μεγάλη αεροπορική εταιρεία του εξωτερικού. Σήμερα εργάζεται ως αεροσυνοδός.

«Εχασα πολλές ευκαιρίες, αλλά έστω και τώρα αρχίζει η ζωή μου», λέει σε επικοινωνία μας μέσω Skype από την Ντόχα, σε μία από τις στάσεις των ταξιδιών της.

Στην περίπτωσή της, η απόκτηση της ιθαγένειας δεν έγινε ούτε με τον παλαιό νόμο 3838 (γνωστός και ως νόμος Ραγκούση από τον τότε υπουργό Εσωτερικών) ούτε με τον νόμο 4332/15 που έδωσε το σχετικό δικαίωμα σε παιδιά μεταναστών που γεννήθηκαν ή/και πήγαν σχολείο στην Ελλάδα. Η κ. Μπαρμπόγια έγινε Ελληνίδα με πολιτογράφηση. «Οπως ένας μετανάστης που θα ερχόταν από το εξωτερικό», λέει.

Μέχρι να το επιτύχει κυνηγούσε διαρκώς τον χρόνο. Τόσο κατά την κατάθεση αίτησης πολιτογράφησης όσο και κατά την εξέταση του αιτήματός της, έπρεπε να έχει άδεια διαμονής σε ισχύ.

Προκειμένου να λάβει ή να ανανεώσει την άδεια έπρεπε να αποδείξει σε ειδική επιτροπή ότι είχε «αδυναμία προσκόμισης διαβατηρίου». Πολλές φορές, όμως, μέχρι να αποφανθεί η επιτροπή, οι προθεσμίες χάνονταν, οι αιτήσεις της για πολιτογράφηση έβγαιναν εκπρόθεσμες, το καθεστώς περιορισμού παρατεινόταν.

«Οταν επιτέλους τα κατάφερα, δεν το πίστευα», λέει. Εδώ και 13 μήνες που εργάζεται ως αεροσυνοδός έχει επισκεφθεί 170 προορισμούς. «Πλέον αισθάνομαι ελεύθερη», τονίζει.

Το θέμα της ιθαγένειας επανήλθε ξανά στη δημόσια συζήτηση μετά τις εκπληκτικές εμφανίσεις του Γιάννη Αντετοκούνμπο στο NBA. Παιδί μεταναστών, γεννημένος στην Ελλάδα, ο Αντετοκούνμπο κατάφερε να πραγματοποιήσει το μπασκετικό όνειρό του αφού έλαβε την ελληνική ιθαγένεια, την οποία ούτως ή άλλως δικαιούταν.

Εκκρεμείς αιτήσεις

Ο νέος νόμος για την ιθαγένεια, που ψηφίστηκε το καλοκαίρι του 2015, κάλυψε ένα μεγάλο κενό για αντίστοιχες περιπτώσεις. Ωστόσο, μέχρι και σήμερα παρατηρούνται καθυστερήσεις στην εφαρμογή του.

Χρειάστηκε να περάσουν αρκετοί μήνες από την ψήφιση του νόμου μέχρι να λειτουργήσει το πληροφοριακό σύστημα. Σήμερα σε κάποιες περιπτώσεις ο φόρτος εργασίας ή η υποστελέχωση στις αρμόδιες υπηρεσίες της αποκεντρωμένης διοίκησης αποτελούν έναν ακόμη παράγοντα χρονοτριβής.

Οπως λέει στην «Καθημερινή» η Σεμπένε Ισέτε, υπεύθυνη του Παρατηρητηρίου για την Ιθαγένεια, από τον Ιούλιο του 2015 μέχρι και το τέλος Σεπτεμβρίου του 2016, βάσει των επίσημων στοιχείων, είχαν εγκριθεί με τον νέο νόμο 2.445 αιτήσεις, ενώ 13.928 βρίσκονταν προς εξέταση. Από τις εκκρεμείς αιτήσεις πάνω από 9.000 ήταν συγκεντρωμένες στην Αττική.

Στις δικές της δύσκολες στιγμές, όσο προσπαθούσε να αποκτήσει την ιθαγένεια, η κ. Μπαρμπόγια λέει ότι βρήκε υποστήριξη από συμπολίτες της. «Πάντα θα αγαπάω την Ελλάδα. Εδώ μεγάλωσα, πόνεσα και γέλασα. Είναι ο τόπος μου και οι Ελληνες είναι αδέλφια μου», λέει.

 ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
 kathimerini.gr/


Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Ζαμπέλα, το μαργαριτάρι των Τζουμέρκων!

Στυγνός εκληματίας ο χθεσινός ληστής στην Άρτα, σύμφωνα με τον Αστυνομικό Διευθυντή κ. Γιώργο Ντοκομέ