Αβέβαιο παραμένει το μέλλον για τον πολύπαθο Ε65


Η αναγκαιότητα του Ε65 έχει έντονα αμφισβητηθεί, ακόμη και στις «καλές εποχές» κατά τις οποίες σχεδιάστηκε. 

 Τελικά στα τέλη του 2013 αποφασίστηκε να κατασκευαστεί λιγότερο από τον μισό, ένας «τυφλός» αυτοκινητόδρομος, που θα παραδοθεί σε τέσσερις μήνες. 



Η συνέχιση και η ολοκλήρωση του αυτοκινητοδρόμου που διασχίζει τον Θεσσαλικό Κάμπο από τη Λαμία έως την Εγνατία Οδό είναι το αντικείμενο εντατικών διαπραγματεύσεων, με το Δημόσιο να βρίσκεται και πάλι «με την πλάτη στον τοίχο», καθώς τα προβλήματα που οδήγησαν το 2010 στην παύση των εργασιών παραμένουν και ο κίνδυνος να συρθεί και πάλι σε έναν ακόμη γύρο αποζημιώσεων είναι περισσότερο από ορατός.

Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό, ο Ε65 θα ξεκινούσε λίγο πριν από τη Λαμία και θα κατέληγε 175 χλμ. μετά, στην Εγνατία Οδό, στην Παναγιά Τρικάλων, διασχίζοντας διαγώνια τον Θεσσαλικό Κάμπο.

Το έργο ανέλαβε η κοινοπραξία «Κεντρική Οδός» (ΤΕΡΝΑ, Ferrovial, ACS Group), με κατασκευαστή την ΤΕΡΝΑ. Ξεκίνησε να κατασκευάζεται το 2008, οι εργασίες όμως σταμάτησαν το 2010, όπως και στις υπόλοιπες (πλην μιας) οδικές παραχωρήσεις.

Οταν στα τέλη του 2013 το Δημόσιο επανεκκίνησε τα έργα, τροποποιώντας τη σύμβαση παραχώρησης, αποφασίστηκε στον Ε65 να κατασκευαστεί μόνον το εύκολο, κεντρικό κομμάτι (Ξυνιάδα - Τρίκαλα), μήκους 77,6 χλμ.

Τα άλλα δύο τμήματα χαρακτηρίστηκαν «αναβαλλόμενα»: το πρώτο, Λαμία - Ξυνιάδα, 32 χλμ. και το τελευταίο, Τρίκαλα - Εγνατία, 63 χλμ. Στα τμήματα αυτά το Δημόσιο πρέπει να αποφασίσει (σε τρία έτη από την ολοκλήρωση των έργων στο τμήμα Ξυνιάδα- Τρίκαλα) αν θα τα αναθέσει στην «Κεντρική Οδό» ή δεν θα τα κατασκευάσει καθόλου.

Οπως αποκάλυψε η «Καθημερινή», το υπουργείο Υποδομών ξεκίνησε από την περασμένη άνοιξη τις διαδικασίες για την ανάθεση του πρώτου τμήματος (Λαμία - Ξυνιάδα). Το έργο έχει (προ)ενταχθεί στο ΕΣΠΑ για 320 εκατ. ευρώ και μέσα στο επόμενο διάστημα πρόκειται να κατατεθεί στις κοινοτικές υπηρεσίες ο «φάκελος μεγάλου έργου» – όλες οι μελέτες που απαιτούνται για τη χρηματοδότηση έργων μεγάλου προϋπολογισμού.

Παράλληλα προχωράει η περιβαλλοντική αδειοδότησή του, που είναι απαραίτητη εκ νέου λόγω δύο αλλαγών στη χάραξη.

Ομως το τμήμα Λαμία - Ξυνιάδα δεν είναι tabula rasa. Οπως αναφέρει ο Θοδωρής Τάγκας, διευθυντής του έργου (ΤΕΡΝΑ), στα πρώτα 15 χλμ. του άξονα, έως τον σχεδιαζόμενο κόμβο Καρπενησίου, έχει κατασκευαστεί άνω του 55% του έργου.

Στο δεύτερο τμήμα, 15ο-32ο χλμ., έχουν πραγματοποιηθεί λιγότερες εργασίες (μεταξύ άλλων εκκρεμεί η κατασκευή της γέφυρας Σπερχειού). Στο τμήμα αυτό βρίσκεται και μια διπλή σήραγγα 3 χλμ., της οποίας έχουν διανοιχθεί 500 μ. από κάθε πλευρά.

«Περιμένουμε έως το τέλος του έτους το Δημόσιο να μας δώσει την εντολή για να ξεκινήσουμε την κατασκευή του Λαμία - Ξυνιάδα», λέει στην «Κ» ο κ. Στέλιος Πενθερουδάκης, γενικός διευθυντής της «Κεντρικής Οδού».

«Εκτιμούμε ότι το τμήμα Λαμία - Καρπενήσι θα χρειαστεί 1-1,5 χρόνο για να ολοκληρωθεί και το τμήμα Καρπενήσι - Ξυνιάδα, περίπου δύο έτη». Η «Κεντρική Οδός» έχει υποβάλει στο υπουργείο Υποδομών τα νέα χρονοδιαγράμματα κατασκευής του έργου.

Υπάρχουν όμως δύο σημαντικά ζητήματα:


Απαλλοτριώσεις. Οπως ανέφεραν χθες οι εκπρόσωποι της «Κεντρικής Οδού», από τα 32 χλμ. του τμήματος Λαμία - Ξυνιάδα, τα 14 χλμ. δεν έχουν ακόμη απαλλοτριωθεί. Το υψηλό ποσοστό (44%) της γης που δεν έχει ακόμη παραδοθεί οφείλεται κυρίως στις δύο αλλαγές χάραξης (στον κόμβο Λαμίας και στο 19ο-24ο χλμ.), στις οποίες οι απαλλοτριώσεις δεν έχουν καν κηρυχθεί.

Κόστος. Στη συμφωνία του 2013, η «Κεντρική Οδός» δέχθηκε να κατασκευάσει τα «αναβαλλόμενα» τμήματα στις τιμές του 2007 (μόνο με την αναπροσαρμογή τους βάσει του δείκτη τιμών καταναλωτή). Στη συμφωνία του 2013, το τμήμα Λαμία - Ξυνιάδα προσδιορίστηκε στα 256,5 εκατ. ευρώ. Ομως το έργο εκτιμάται ότι θα κοστίσει 310 εκατ. ευρώ. Πού οφείλεται η διαφορά των 54 εκατ. ευρώ; «Εχει συμφωνηθεί με το Δημόσιο να προστεθεί και το κόστος αποκατάστασης των ημιτελών έργων, που εκτιμάται στα 8-10 εκατ. ευρώ», λέει ο κ. Πενθερουδάκης. «Τα υπόλοιπα είναι η αναπροσαρμογή».

Για τη δρομολόγηση του Λαμία - Ξυνιάδα, πρέπει να δοθεί εντολή του υπουργού Υποδομών. Σύμφωνα με την «Κεντρική Οδό», δεν απαιτείται τροποποίηση της σύμβασης παραχώρησης (άρα έγκριση από τη Βουλή), αλλά η τροποποίηση του τεύχους ειδικής συγγραφής υποχρεώσεων και νέα διμερής συμφωνία, στην οποία θα αναφέρονται το κόστος και το νέο χρονοδιάγραμμα.

Κατά τα λοιπά, η σχέση Δημοσίου - «Κεντρικής Οδού» θα εξακολουθήσει να ορίζεται από την αρχική σύμβαση παραχώρησης. Επομένως το Δημόσιο είναι απολύτως εκτεθειμένο και κινδυνεύει να βρεθεί στην ίδια θέση, να καταβάλει υπέρογκες αποζημιώσεις για την καθυστέρηση στις απαλλοτριώσεις.

Υπενθυμίζεται ότι με το τελευταίο «πακέτο Σπίρτζη» η «Κεντρική Οδός» και η ΤΕΡΝΑ έλαβαν 67,5 εκατ. ευρώ αποζημίωσης, ενώ στο παρελθόν έχουν συνολικά λάβει ακόμα 111,6 εκατ. ευρώ αποζημιώσεων.

«Αγώνας» του Δημοσίου για την εξεύρεση πόρων

Με τη διεκδίκηση αποζημίωσης, αν το Δημόσιο αποφασίσει να μην κατασκευάσει το τελικό τμήμα του Ε65 (Τρίκαλα - Εγνατία), απειλεί η «Κεντρική Οδός».

Το Δημόσιο έχει περιθώριο έως το 2020 να αποφασίσει και ήδη πραγματοποιεί διερευνητικές επαφές με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, αναζητώντας χρηματοδότηση καθώς η ένταξη του έργου στο τρέχον ΕΣΠΑ είναι αδύνατη.

Η σουρεαλιστική λεπτομέρεια στο έργο είναι ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση «σφάζεται» για μία διαφορά 10 χλμ. στο σημείο σύνδεσης με την Εγνατία. Εως το 2010, οπότε και σταμάτησαν οριστικά τα έργα, οι εργασίες στο τμήμα Τρικάλων - Εγνατίας, μήκους 63 χλμ., δεν είχαν προχωρήσει πολύ.

Αιτία ήταν μια προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας (που «πάγωσε» έργα και απαλλοτριώσεις) και η οποία τελικά... αποσύρθηκε στις αρχές του 2013. Το μόνο τμήμα στο οποίο οι εργασίες προχώρησαν ήταν το τμήμα Τρικάλων- Καλαμπάκας (111ο - 136ο χλμ.), που έμεινε ημιτελές έχοντας κατασκευαστεί κατά 40%.

Στην αναθεώρηση της σύμβασης παραχώρησης, στα τέλη του 2013, προβλέφθηκε ότι η «Κεντρική Οδός »θα κατέθετε τις προτάσεις της για την επαναχάραξη και ολοκλήρωση του βόρειου, «κομμένου» τμήματος.

Οπερ και εγένετο: Οπως αναφέρει ο γενικός διευθυντής του έργου, Θόδωρος Τάγκας, η χάραξη που πρότεινε στα τέλη του 2014 η «Κεντρική Οδός» «είναι κατά 17 χιλιόμετρα μεγαλύτερη, αλλά θα έχει μια μικρή σήραγγα αντί των 6 που προέβλεπε ο αρχικός σχεδιασμός», επομένως θα ήταν ευκολότερο να χρηματοδοτηθεί.

Η προτεινόμενη λύση προκάλεσε διαμάχες στους τοπικούς άρχοντες, καθώς μετακινεί το σημείο συνάντησης με την Εγνατία Οδό από την Παναγιά Τρικάλων στο Κηπουριό Γρεβενών, περίπου 10 χιλιόμετρα ανατολικότερα.

Η πραγματοποίηση του έργου βρίσκεται ακόμα στον αέρα, ελλείψει χρηματοδότησης. Η «Κεντρική Οδός», ωστόσο, απειλεί ότι δεν θα δεχθεί την ακύρωση του έργου. «Δεν έχουμε λάβει αποζημίωση για τα αναβαλλόμενα τμήματα», αναφέρει ο γενικός διευθυντής της «Κεντρικής Οδού», Στέλιος Πενθερουδάκης.

«Αν το Δημόσιο δεν κατασκευάσει το βόρειο κομμάτι, θα εγερθεί θέμα αποζημίωσης». Για ποιο λόγο; Για «αφαίρεση τεχνικού αντικειμένου», που θα μειώσει τα προσδοκώμενα έσοδα του αυτοκινητοδρόμου.

Αν η πρόταση της «Κεντρικής Οδού» (που έχει υποβληθεί προς περιβαλλοντική αδειοδότηση) εγκριθεί, εκτιμάται ότι το τμήμα θα χρειαστεί τρία χρόνια για να ολοκληρωθεί και 400 εκατ. ευρώ. Η λήψη της απόφασης, πάντως, δεν πρέπει να αναμένεται άμεσα.

 ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΙΑΛΙΟΣ
 kathimerini.gr


Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Ζαμπέλα, το μαργαριτάρι των Τζουμέρκων!

Στυγνός εκληματίας ο χθεσινός ληστής στην Άρτα, σύμφωνα με τον Αστυνομικό Διευθυντή κ. Γιώργο Ντοκομέ