Κ. ΤΣΙΛΙΓΙΑΝΝΗΣ Ο εργάτης του πνεύματος

Γίνεται αυτή την ώρα η κηδεία του Κωνσταντίνου Τσιλιγιάννη στον Ι.Ν. Αγίου Δημητρίου της Άρτας

Γράφει : Ο Κώστας Τραχανάς 

Ο Κωνσταντίνος Α. Τσιλιγιάννης γεννήθηκε στην Άρτα και πέθανε τις 24 Μαίου 2014. 
Σπούδασε στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης νομικά και φιλολογία. Έλαβε πολλά βραβεία για το συγγραφικό του έργο, με κορυφαίο το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών.


 Ήταν δικηγόρος παρ' Αρείο Πάγω, ιστορικός ερευνητής και συγγραφέας. O Κώστας Τσιλιγιάννης αν και ήταν βαριά άρρωστος συνέχιζε το δημιουργικό του έργο. Το δράμα της ύπαρξής του , διχαζόταν ανάμεσα στο κάλεσμα της ζωής και στο προαίσθημα του θανάτου , εκφραζόταν στα πολλά βιβλία ,που έβγαλε και ήθελε να προλάβει να βγάλει, μέσα στο 2014.Είχε έτοιμα άλλα τρία βιβλία. Δεν πρόλαβε….

Με την οδυνηρή αίσθηση ότι η ζωή φεύγει μέσα από τα χέρια του , είχε την επιθυμία και τη δύναμη να συμβάλλει με το έργο του στη γνώση , στην αγαπημένη γενέθλια πόλη του, την Άρτα. «Να ιδώ να μετρηθούν για με θάνατος και ζωή» αυτός ο στίχος της Μαρίας Πολυδούρη , ταίριαζε στον ανυποχώρητο Δικηγόρο, Ιστορικό, Ερευνητή και Συγγραφέα Κώστα Τσιλιγιάννη, στον Άνθρωπο Κώστα Τσιλιγιάννη, που δεν τον τρόμαζε ο θάνατος και που πάλευε στα «μαρμαρένια αλώνια» και «κρατούσε Θερμοπύλες»…

 Ο Κώστας Τσιλιγιάννης ήταν μια ψυχή ευαίσθητη, καλλιεργημένη, αυθόρμητη, δημιουργική, περήφανη και αυτοδίδακτη. Ο Κώστας Τσιλιγιάννης ήταν ένας Αρτινός «εργάτης του πνεύματος». Ο Κώστας Τσιλιγιάννης είχε απόλυτη επίγνωση του επερχόμενου τέλους και το αντιμετώπιζε με μια μοναδική γενναιότητα , αλαφιασμένη θέληση και υψηλό αίσθημα ευθύνης , γράφοντας με ένταση όσο ήταν σε θέση να κρατήσει τον στυλό του.

Ο Αρτινός αυτός συγγραφέας θα μπορούσε να συνυπογράψει το καλβικό εκείνο: «…εγώ την λύραν/χτυπάω, και ολόρθος στέκομαι/σιμά εις του μνήματός μου /τ΄ανοιχτόν στόμα…». Έστω και αν , στην δική του περίπτωση , «τ΄ανοιχτόν στόμα του μνήματος» δεν συνιστά ποιητική μεταφορά , αλλά αμείλικτη πραγματικότητα .

Μια πραγματικότητα που σημαδεύει όλο το έργο του… Το έργο του Κώστα Τσιλιγιάννη είναι τολμηρό , έργο ζωής και ωριμότητας ενός συγγραφέα-ερευνητή και ιστορικού ήδη καταξιωμένου στο χώρο της λογοτεχνίας-δοκιμίου και επανειλημμένα βραβευμένου πεζογράφου. Το έργο του υπόσχεται στον αναγνώστη ένα ταξίδι με ποικίλους προορισμούς: τόπους όσα και τα αποτυπώματα της γραφής στον αναγνωστικό χάρτη. Η λογοτεχνία του εμπεριέχει όλα τα στοιχεία της πίστης: τη σοβαρότητα , την εσωτερικότητα , τη μελωδία και το δεσμό με τα μύχια της ψυχής.

Ο Κώστας Τσιλιγιάννης δεν γράφει για το παρελθόν. Το παρελθόν αυτό καθεαυτό είναι κάκιστη πρώτη ύλη για τη λογοτεχνία. Η λογοτεχνία είναι ένα διαρκές , φλέγον παρόν, όχι με τη δημοσιογραφική έννοια, αλλά ως προσπάθεια να φέρει το χρόνο σε ένα αέναο παρόν. Η λογοτεχνική διαδικασία συντελείται μέσα από εσωτερικό διάλογο ή συνομιλία με ανθρώπους , που η ψυχή τους αρδεύεται από την ίδια ρίζα με τη δική σου. Και τα δύο αυτά ακολούθησε πιστά ο λογοτέχνης Κώστας Τσιλιγιάννης.

Ο Κώστας Τσιλιγιάννης ήταν ένας ξεχωριστός συγγραφέας, Ιστορικός και ερευνητής, με λόγο εναργή και πνευματώδη. Μιλούσε απλά , τηλεγραφικά , δωρικά, λιτά και χωρίς πάθος, είχε εκλάμψεις χιούμορ και άφηνε τις περιγραφές, τα γεγονότα και τις εικόνες να διηγηθούν τις δικές τους ιστορίες.

Τα βιβλία του ήταν προσιτά στον αναγνώστη, κρατούσαν αμείωτη την προσοχή του και χαρακτηρίζονταν από τη ζωντάνια της αφήγησης, την ακριβολογία και την ικανότητα να μετατρέπει τις λέξεις σε εικόνες της φαντασίας.

Κάθε συγγραφέας , πρέπει να έχει τη δική του πόλη , τον δικό του ποταμό , το δικό του βουνό , τους δικούς του δρόμους και τις δικές του γειτονιές. Ο Κώστας Τσιλιγιάννης είχε τη δική του πόλη , την Άρτα της Ηπείρου , το δικό του ποτάμι ,τον Άραχθο, το δικό του λόφο, την Περάνθη , το δικό του μαχαλά ,τις Ταμπακιάδες, την δική του οδό, την Κομνηνών… Τα πονήματα του Κώστα Τσιλιγιάννη, είναι ένα θαυμάσιο «μποκέ» των πιο αγνών αρτινών εργασιών και ασχολιών. Μια αριστουργηματική συγγραφή επιστημονικά γραμμένη και υπεύθυνη, αρτιωμένη με στοργή και αγάπη και ηπειρωτισμό καθαρόαιμο.

Ο Ιστορικός, Ερευνητής και συγγραφέας Κώστας Τσιλιγιάννης μας χάρισε πολλά αφιερώματα, ένα οδηγό προγόνων και προσδοκιών. Τα βιβλία του είναι μνημεία για τους επερχόμενους. Είχε δίκιο ο αρχαίος μας πρόγονος Ιπποκράτης που είπε : «ο βίος βραχύς , η δε τέχνη μακρά»

Έργα του Κώστα Τσιλιγιάννη είναι : «Η Παρηγορήτισσα της Άρτας » ,«Η ιστορία του Μοναστηριού της Κάτω Παναγιάς» , «Τουρκοκρατούμενη Άρτα και Κλήρος», «Κωνσταντίνος Πλάτων , ο χρονικογράφος ηγούμενος της Ι.Μονής Κάτω Παναγιάς», «Ο Άγιος Μάξιμος ο Γραικός και το ράσο του Δομινικανού Μοναχού» , «Οι Ηγούμενοι της Ι.Μονής της Κάτω Παναγιάς Άρτας», «Οι Άγιοι αυτάδελφοι από την Άρτα , Θεοχάρης και Αποστόλης» , «Η δίκη του Μάξιμου του Γραικού», «Πύρρος ο βασιλιάς της Ηπείρου-Ένας έντιμος πολέμαρχος» «Θωμάς Α Άγγελος Κομνηνός Δούκας» , «Η εκπαίδευση στην Άρτα», «Ο Προσκοπισμός στην Άρτα», «Σεργιάνι στην παλιά Άρτα» κ.α..

«Δειλό κουφάρι, ακολούθα με, για φεύγω για σ΄αφήνω » .
Έτσι λέγει τάχα η ψυχή στο σώμα σε ένα ποίημα του Μαρκορά. Αυτό θα μπορούσε να μπει για μοτίβο σε όλες τις ιστορικές, ερευνητικές και συγγραφικές εργασίες του Κώστα Τσιλιγιάννη…

 Κώστα καλό ταξίδι στην χώρα των νεκύων και στο λιβάδι με τα ασφοδίλια, εκεί που θα συνεχίζεις να γράφεις αιώνια με τον Μ.Γραικό, τον Σ.Ξενόπουλο, τον Μ.Περάνθη, τον Ν.Παπακώστα, τον Κ.Στεργιόπουλο, τον Ι.Τσούτσινο , την Μ.Αρκαδίου, τον Π.Γαρουφαλιά, τον Γ.Γιαννόπουλο, τον Ν.Δημόπουλο, την Τ.Παπαϊωάννου, τον Σ.Ζυγούρη, τον Δ.Καρατζένη,τον Η.Λάγιο,τον Λ.Τατσόπουλο,την Ε.Μπανιά-Φωτιάδου,τον……. Γράφει : Ο Κώστας Τραχανάς