ΑΠ. Π. ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ: Ο ιερ-Απόστολος της παιδείας, του ελληνισμού, της θρησκείας

Οφειλόμενη τιμή σε έναν γίγαντα της εκπαίδευσης που γαλούχησε χιλιάδες ελληνόπουλα, δέθηκε με τον τόπο του, κατέγραψε την ιστορία του και υπερασπίστηκε τα ήθη, τα έθιμα και την ηπειρώτικη πατροπαράδοτη παράδοση

Του Χαράλαμπου Γαλιάνδρα-Αρτινού

Είχα καιρό να διαβάσω κάτι δια χειρός του πολυγραφότατου αγαπητού καθηγητή, σπουδαίου παιδαγωγού και σεβαστού κ. Απόστολου Παπαθεοδώρου.
 

Τον αναλογιζόμουν συνέχεια, καθώς του όφειλα τα παρόντα γραφόμενα, αλλά δίσταζα να επικοινωνήσω μαζί του ή με τους οικείους του πιστεύοντας πως η απουσία του από τα κοινά είχε κάποια σχέση με την κατάσταση της υγείας του.

Από τη δύσκολη θέση με έβγαλε ο ίδιος τηλεφωνώντας μου παραμονές Χριστουγέννων για να μου απευθύνει τις θερμότερες, ως συνήθως, ευχές του για τις γιορτινές μέρες της γέννησης του Χριστού και τον ερχομό του νέου έτους. 

Όσο μπορεί να είναι γιορτινές για μένα, έναν μοναχικό άνθρωπο που σε παρόμοιες περιστάσεις νιώθω το λιγότερο αμήχανος, όπως άλλωστε και πολλοί άλλοι συνάνθρωποί μας που είτε είναι μόνοι πράγματι ή μόνοι αν και έχουν οικογένεια, συγγενείς ή και πολλούς άλλους τριγύρω τους χωρίς να κάνουν αισθητή την παρουσία τους.

Αιφνιδιάστηκα από το τηλεφώνημα, ένιωσα ντροπή, άσχημα, θεώρησα τον εαυτό μου υπόλογο και κατώτερο των περιστάσεων. Που ακούστηκε ο δάσκαλος να τηλεφωνεί στο μαθητή για να του ευχηθεί και να του απευθύνει το συγκλονιστικό: αγαπητέ Χαράλαμπε Γαλιάνδρα ή Μπάμπη Αρτινέ, μέμνησο!

Ταράχτηκα στο άκουσμα της πλήρους νοήματος λέξεως, μέμνησο. Καλύτερα να είχα χάσει τη μνήμη μου, να είχε ανοίξει η γης και να με καταπιεί. Τη ντροπή για μένα και ας μην τον είχα ξεχάσει. Όπως δεν ξέχασα ποτέ τον μπάρμπα Γιάννη το Σάρρα (Αρετούλα και σένα και τις κόρες σας), την Τζέννη Διαμαντή- Παπαϊωάννου (και τον υπαίτιο του θανάτου της), τη γλυκιά «μητερούλα» Πόπη Ματσούκα-Ζαχαρή (την οποία λησμόνησαν πλείονες ευεργετηθέντες), τον καλοκάγαθο διηγηματογράφο της ηπειρώτικης παράδοσης Δημήτρη Ζαραβέλλα, όλους όσοι με τίμησαν με την αγάπη, τη φιλία, την εμπιστοσύνη τους.

Αν και υπάρχουν πολλές δικαιολογίες είναι όλες άνευ σημασίας να τις επικαλεσθώ προκειμένου να καλύψω τη μακροχρόνια «σιωπή» της πένας μου σχετικά με το σημαντικό κεφάλαιο της νεοελληνικής παιδευτικής και εθνικής προσφοράς του δασκάλου που ακούει στο όνομα Απόστολος Παπαθεοδώρου.

Αγαπητέ κύριε καθηγητά, διακεκεκριμένε επιθεωρητή της Μέσης Εκπαίδευσης, κολώνα της Ορθόδοξης Πίστης, άδολε αγωνιστή και συμπαραστάτη των δικαιωμάτων του βορειοηπειρωτικού ελληνισμού, δεν σε ξεχνώ. Όπως δεν ξεχνώ και τους αφανισθέντες και ξεσπιτωμένους αδελφούς Κυπρίους. Πως μπορώ άλλωστε; Γι΄αυτό και σπεύδω, έστω βραδέως, να επανορθώσω. 

Και να κάνω γνωστό στους Ηπειρώτες συμπατριώτες μας και στους πανέλληνες γενικότερα, πόσο καλός υπήρξες μαζί μου προσφέροντας απλόχερα τη φιλία, την αγάπη και την εκτίμησή σου. 

Αλλά κυρίως πόσο καλός άνθρωπος και παιδαγωγός υπήρξες για τη μαθητιώσα νεολαία, τους συναδέλφους, τους συνανθρώπους. Όλος ο κόσμος έχει να λέει τα καλύτερα για σένα και να ομνύεται στ΄όνομά σου.

Καθ΄όλη τη διάρκεια της παιδευτικής και κοινωνικής παρουσίας σου απέδειξες εμπράκτως τα χαρίσματά σου μεταλαμπαδεύοντας σε χιλιάδες μαθητές τις γνώσεις σου για σωστή παιδεία, ενάρετη ζωή, υπεράσπιση δικαιωμάτων του ανθρώπου, αγωνιστικό πνεύμα, ενορατική πίστη στην Ορθοδοξία, αγάπη και συμπαράσταση προς τους βορειοηπειρώτες αδελφούς, χρηστά ήθη, σεβασμό στα πατροπαράδοτα έθιμα και τον πολιτισμό μας. 

Με ακατάβλητο πάθος, ψυχή, καρδιά και ήθος αγωνίστηκες προκειμένου να μάθουν σωστά γράμματα όλοι οι μαθητές σου που είχαν την τύχη να διδαχθούν από σένα προκειμένου να ξεφύγουν από την αμάθεια, τη φτώχεια, τη μιζέρια, την απομόνωση, τη στέρηση που μάστιζαν τότε την ελληνική επαρχία. 

Σε όλη σου τη ζωή, ακόμα και σήμερα, στάθηκες ακαταπόνητος στυλοβάτης της κοινωνίας και του έθνους, αποκούμπι κάθε κατατρεγμένου, ακογωνιαίος λίθος της Παιδείας, της Θρησκείας, των Βορειοηπειρωτών αδελφών.


Χαρίσματα και αγώνες στους οποίους επιδόθηκες με ζήλο και έφερες στο φως πνευματικός φάρος ον, με τη σωστή και σοφή διδαχή σου καθ΄έδρας, ακαταμέτρητους μαθητές αναδεικνύοντάς τους σε κορωνίδες της μόρφωσης, της πνευματικής και κοινωνικής ζωής. 

Έλαμψες με τα χιλιάδες άρθρα, μελέτες, κριτικές, βιβλιοπαρουσιάσεις, έρευνες, ταξιδιωτικά και σχόλια που δημοσίευσες σε ημερήσια και περιοδικά έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα προηγούμενος κατά πολύ των τελευταίων από αρκετούς νεότερους, μεταξύ των οποίων και ο υποφαινόμενος, ο οποίος εν μέρει παραμένει πιστός στο χειρόγραφο και στις μελανοταινίες, δυσεύρετες πλέον, και στον ήχο των πλήκτρων της γραφομηχανής.

Πιο πολύ όμως διακρίθηκες και έδωσες τα φώτα σου στο πανελλήνιο μέσα από τους αγώνες σου για ανόρθωση της παιδείας, του ελληνισμού, των βορειοηπειρωτών συμπατριωτών, της Ορθοδοξίας. 

Και βέβαια με την πολυγραφότατη πένα σου η οποία μας έδωσε περισσότερα των 40 πονημάτων σχετικά με την ιστορία της Ηπείρου, το βορειοηπειρωτικό ζήτημα, τον αυτονομιστικό αγώνα της Β. Ηπείρου και το «Τσάμικο», τα αρχεία Ν. Χαντέλη, το σπουδαίο εκπαιδευτικό Χρίστο Σούλη, την Αρχαία Δωδώνη, την παιδεία, τη θρησκεία, τον πολιτισμό.

Για όλα αυτά τα οποία περιληπτικά κατέγραψα, μπροστά σε ένα ογκώδης πνευματικό έργο που έχεις καταθέσει, μας κάνεις περήφανους. Την οικογένειά σου πρωτίστως, τους φίλους, τους συναδέλφους, τους βορειοηπειρώτες, την Εκκλησία, εμένα. Και αυτό το σημειώνω μετά φόβου καρδίας γιατί αυτό το «μέμνησο αγαπητέ Χαράλαμπε» θα μείνει για πάντα χαραγμένο στη μνήμη μου. 

Όπως παραμένουν και τα πολύ διδακτικά «Μνήσθιτί μου, Κύριε, όταν έλθεις εν τη βασιλεία σου», «Νήφε και μέμνησο απιστείν», «Μέμνησο ότι άνθρωπος ει» και το «Μέμνησο των Αθηναίων» που απαίτησε ο Δαρείος ν΄ακούει από τον υπηρέτη του καθ΄εκάστην πρωίαν.
Για όλα αυτά αγαπητέ διδάσκαλε σε τιμώ και σ΄αγαπώ. Αν και κατά βάθος σε ζηλεύω, γιατί ποτέ δεν πρόκειται να φτάσω το ανάστημά σου, ηθικό και πνευματικό.

Αγαπητέ ιερ-Απόστολε των γραμμάτων και της παιδείας, ιεροφάντη του ελληνισμού και της ημών θρησκείας, πανάξιο τέκνο των Δραμεσών Δωδώνης Ιωαννίνων, δάσκαλε που σημάδεψες τη ζωή χιλιάδων μαθητών, αναγνωστών σου, πατριωτών και βορειοηπειρωτών δέξου και τη δική μου ελάχιστη τιμή που σου απονέμω με το κείμενο αυτό, αφού ούτως ή άλλως αναγνωρίστηκες και τιμήθηκες από πολλούς άλλους αξιότερος εμού. 

Και ας μη θεωρηθεί το αφιέρωμά μου ως επιτάφιος λόγος γιατί σε θέλουμε, σε θέλω πάντα στις επάλξεις ακμαίο και υγιή και γιατί πιστεύω πως οι τιμές πρέπει ν΄αποδίδονται στους τιμώμενους εν ζωή και όχι ν΄απευθύνονται… κατόπιν εορτής σε ώττα μη ακουόντων.

Αγαπητέ κυρ-Απόστολε των γραμμάτων σ΄ευχαριστούμε για τη σοφή διδασκαλία και το ήθος με το οποίο μας μπόλιασες και ευχόμαστε ο Θεός να σου χαρίζει υγεία και χρόνους.

ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Ο Απόστολος Π. Παπαθεοδώρου γεννήθηκε στους Δραμεδούς Δωδώνης Ιωαννίνων. Είναι απόφοιτος της Ζωσιμαίας Σχολής Ιωαννίνων και της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έτυχε μετεκπαίδευσης στο Διδασκαλείο Μέσης Εκπαίδευσης και ελληνοαμερικανικών σεμιναρίων στο Amerikan Community Scools Of Athens για σύγχρονες παιδαγωγικές κατευθύνσεις. 

Υπηρέτησε ως έφεδρος αξιωματικός του Μηχανικού στο στρατό και χρημάτισε λειτουργός Μέσης Εκπαίδευσης σε διάφορα μέρη της Ελλάδας όπου εξελίχτηκε και διακρίθηκε σε όλες τις βαθμίδες ως καθηγητής, γυμνασιάρχης, γενικός επιθεωρητής και συντονιστής επόπτης.

Πέραν των φιλολογικών και παιδαγωγικών θεμάτων ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τη μελέτη της ιστορίας του ελληνικού έθνους σε συσχετισμό και με εκείνη των γειτονικών λαών, καθώς και του ενιαίου Ηπειρώτικου χώρου, με αποκορύφωμα το Βορειοηπειρωτικό και τα λοιπά εθνικά θέματα. 

Παράλληλα ανέπτυξε πλούσια εξωσχολική παιδευτική και λοιπή επιστημονική δραστηριότητα. Τις διαπιστώσεις και τα πορίσματα παρουσίασε σε διαλέξεις και συνέδρια και τις μελέτες του δημοσίευσε στον ημερήσιο και περιοδικό Τύπο και σε δεκάδες βιβλία που έτυχαν θερμής υποδοχής από το επιστημονικό χώρο και χιλιάδες αναγνώστες. 

Είναι μέλος δεκάδων φιλολογικών, πνευματικών, επιστημονικών και κοινωνικών συλλόγων.