Ψάχνοντας απεγνωσμένα τη νέα Γη

Οι επιστήμονες λένε ότι η ανθρωπότητα κινδυνεύει στη Γη και οι αστρονόμοι αναζητούν το επόμενο... σπίτι μας

Κάποτε οι άνθρωποι πίστευαν ότι η Γη είναι το κέντρο του Σύμπαντος. Αποδείχθηκε ότι ο πλανήτης μας, όχι μόνο δεν είναι το κέντρο του Κόσμου, αλλά ότι υπάρχουν αμέτρητοι πλανήτες. 

 

 

Οι επιστήμονες ανακαλύπτουν συνεχώς νέους πλανήτες και το τελευταίο διάστημα προσπαθούν να βρουν και κάποιους στους οποίους να υπάρχει ζωή. Το μέγεθος και τα χαρακτηριστικά της Γης (απόσταση από το μητρικό άστρο, γεωατμοσφαιρικές συνθήκες) μοιάζουν ιδανικά για την παρουσία και εξέλιξη της ζωής.

Ωστόσο τα τεχνικά μέσα που είχαν στη διάθεσή τους οι αστρονόμοι μέχρι πρόσφατα επέτρεπαν τον εντοπισμό μόνο μεγάλων πλανητών αερίων σαν τον Δία. Γρήγορα όμως η αναβάθμιση των τηλεσκοπίων και η ανάπτυξη νέων μεθόδων εντοπισμού και ανάλυσης δεδομένων οδήγησαν στον εντοπισμό και μικρότερων σε μέγεθος πλανητών. 

 

Τα τελευταία χρόνια έχουν εντοπιστεί πολλοί βραχώδεις πλανήτες με μέγεθος παρόμοιο με αυτό του πλανήτη μας, δύο χαρακτηριστικά που θεωρούνται από τους ειδικούς βασικές προϋποθέσεις για την παρουσία της ζωής.

Τα νέα, ακόμη πιο ισχυρά και προηγμένα διαστημικά και επίγεια τηλεσκόπια που κατασκευάζονται θα μπορούν όχι μόνο να εντοπίζουν πλανήτες στο μέγεθος της Γης, αλλά και να διαπιστώνουν τις συνθήκες που επικρατούν σε αυτούς. 

 

Μάλιστα είναι πολλοί οι επιστήμονες, προεξάρχοντος του Στίβεν Χόκινγκ, που υποστηρίζουν ότι η μετανάστευση του ανθρώπου από τη Γη είναι επιβεβλημένη αν θέλουμε να συνεχίσουμε να υπάρχουμε στο Σύμπαν. Ετσι, η αναζήτηση μιας νέας Γης για να... μετακομίσουμε εκεί έχει λάβει χαρακτηριστικά αγώνα δρόμου.

Οι αριθμοί

Η ανακάλυψη ενός πλανήτη παρόμοιου με τον δικό μας θα πρέπει να θεωρείται πλέον απλά θέμα χρόνου, αφού η στατιστική είναι με το μέρος των αστρονόμων. Ο αριθμός των άστρων στον γαλαξία μας εκτιμάται ότι είναι κάπου ανάμεσα στα 200-400 δισ. και όπως αποδεικνύεται καθημερινά, σε μεγάλο ποσοστό τα άστρα αυτά διαθέτουν μικρότερα ή μεγαλύτερα πλανητικά συστήματα. 

 

Η πλέον συντηρητική εκτίμηση των ειδικών κάνει λόγο για ύπαρξη περίπου 100 δισ. γαλαξιών στο Σύμπαν, ενώ άλλες εκτιμήσεις ανεβάζουν κατά πολύ αυτό το νούμερο. Οπως είναι ευνόητο, ο αριθμός των άστρων και των πλανητών είναι απλά ανυπολόγιστος.

Πρόσφατη μελέτη που πραγματοποίησαν ερευνητές του Κέντρου Αστροφυσικής του Χάρβαρντ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι μόνο στον γαλαξία μας ο αριθμός των πλανητών με μέγεθος παρόμοιο με αυτό της Γης αγγίζει το ένα δισεκατομμύριο! 

 

Την ίδια στιγμή, έρευνα που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της NASA αναφέρει ότι στον γαλαξία μας υπάρχουν περίπου 50 δισεκατομμύρια βραχώδεις πλανήτες, με μάζα μία έως και δέκα φορές μεγαλύτερη από αυτήν της Γης. 

 

Θα πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι υπάρχουν και κάποιοι που βλέπουν με δυσπιστία την ανακάλυψη ενός κατοικήσιμου πλανήτη, αφού φοβούνται ότι οι μορφές ζωής που μπορεί να βρίσκονται εκεί ίσως να μην είναι ιδιαίτερα φιλικές στον άνθρωπο, είτε αυτές είναι μικροβιακές είτε, πολύ περισσότερο, νοήμονες.

Η Γη της διπλανής πόρτας

Το Αλφα Κενταύρου είναι το εγγύτερο αστρικό σύστημα στον Ηλιο, απέχοντας περίπου 4 έτη φωτός από εμάς. Οι δύο κύριοι αστέρες του αστρικού συστήματος εμφανίζονται ως ενιαίο άστρο με γυμνό μάτι, διακρίνονται όμως ως δύο ξεχωριστά αστρικά σώματα μόνο με παρατήρηση μέσω τηλεσκοπίου. 

 

Οι αστέρες αυτοί, με τις ονομασίες Αλφα Κενταύρου Α και Αλφα Κενταύρου Β, βρίσκονται σε στενή τροχιά μεταξύ τους. Εκτός από τους αστέρες αυτούς, εμφανίζεται σε σχετικά απομακρυσμένη απόσταση και ένας τρίτος, ο λεγόμενος Eγγύτατος του Κενταύρου, ο οποίος λόγω του μικρού μεγέθους του δεν είναι εμφανής με γυμνό μάτι. Το άστρο ονομάστηκε έτσι επειδή από τα τρία άστρα αυτό βρίσκεται οριακά πιο κοντά στη Γη. 

 

Το 2016 εντοπίστηκε στον Εγγύτατο του Κενταύρου ένας πλανήτης ο οποίος, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ερευνητών, είναι πιθανότατα βραχώδης, έχει μέγεθος κοντινό με αυτό της Γης και επιπλέον βρίσκεται στη λεγόμενη κατοικήσιμη ζώνη. Είναι δηλαδή στην κατάλληλη απόσταση από το μητρικό του άστρο ώστε να διαθέτει  η επιφάνειά του υγρό νερό, που θεωρείται ο κρισιμότερος παράγοντας για την παρουσία της ζωής.

Η Γη της γειτονιάς μας

Ευρωπαίοι αστρονόμοι ανακάλυψαν έναν εξωπλανήτη σε απόσταση μόνο 11 ετών φωτός από εμάς. Ο πλανήτης αυτός έχει περίπου το μέγεθος της Γης και οι θερμοκρασίες στην επιφάνειά του εκτιμάται ότι είναι παρόμοιες με του δικού μας πλανήτη, από μείον 60 έως 20 βαθμούς Κελσίου. Πρόκειται για τον εξωπλανήτη Ross 128 b, που περιφέρεται γύρω από το άστρο Ross 128, έναν ήσυχο ερυθρό νάνο. Ο Ross b είναι ο δεύτερος κοντινότερος εξωπλανήτης χωρίς ακραίες θερμοκρασίες. Γι' αυτό αναμένεται να αποτελέσει κατ' εξοχήν στόχο των νέας γενιάς τηλεσκοπίων.

 

Οι επτά αδελφές της Γης

Οχι ένας, ούτε δύο, ούτε τρεις, αλλά επτά μικροί εξωπλανήτες, οι οποίοι έχουν μεγάλες ομοιότητες με τη Γη, ανακαλύφθηκαν γύρω από ένα σχετικά κοντινό και αχνό άστρο σε απόσταση περίπου 40 ετών φωτός, στον Αστερισμό του Υδροχόου. Τουλάχιστον τρεις από αυτούς τους εξωπλανήτες μπορεί να διαθέτουν ωκεανούς στην επιφάνειά τους, συνεπώς θεωρούνται ιδανικοί στόχοι για την αναζήτηση εξωγήινης ζωής. 

 

Ηδη οι πρώτες έρευνες για αυτούς τους πλανήτες έχουν ξεκινήσει. Το άστρο είναι ένας πολύ ψυχρός ερυθρός νάνος με την ονομασία Trappist-1. Από τους επτά εξωπλανήτες (Trappist - 1b, c, d, e, f, g και h), οι έξι βρίσκονται στη λεγόμενη κατοικήσιμη ζώνη, την περιοχή όπου μπορούν να αναπτυχθούν συνθήκες ευνοϊκές στην παρουσία της ζωής. 

Στο Αλφα του Κενταύρου

 

Εχει εκπονηθεί ένα ιδιαίτερα φιλόδοξο σχέδιο εξερεύνησης του Αλφα του Κενταύρου, το οποίο μάλιστα κέρδισε τη στήριξη του Στίβεν Χόκινγκ. Το σχέδιο, που χρηματοδοτείται σε μεγάλο βαθμό από τον εκκεντρικό ρώσο μεγιστάνα Γιούρι Μέλνερ, προβλέπει την εκτόξευση σε λίγα χρόνια ενός σμήνους από μικρά σκάφη που θα χρησιμοποιούν τα λεγόμενα «ηλιακά ιστία» (φωτογραφία). Αυτά τα σκάφη θα επιταχύνονται με δέσμες λέιζερ στο 20% της ταχύτητας του φωτός. 

 

Αυτό θεωρητικώς τουλάχιστον θα επιτρέψει στα σκάφη να φτάσουν στον Αλφα του Κενταύρου σε λίγα χρόνια, αντί σε 30 χιλιετίες που θα απαιτούνταν με τις σημερινές τεχνολογίες. Αν λοιπόν φτάσουν αυτά τα σκάφη στον προορισμό τους, θα μάθουμε αν υπάρχει στη διαστημική μας γειτονιά κάποιος φιλόξενος για εμάς πλανήτης. 

 

Οπως έγινε γνωστό, και η NASA αποφάσισε να οργανώσει μια αποστολή εξερεύνησης στον Αλφα του Κενταύρου, η οποία όμως, σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, προορίζεται να πραγματοποιηθεί μετά το 2050.

Λαΐνας Θοδωρής

 tovima.gr/