Άρτα: Προβολή της ταινίας «Οι Δώδεκα Ένορκοι»

Σινέ "ΠΑΛΛΑΣ", Σάββατο 3 Δεκεμβρίου 2016 "Και οι 12 ήταν υπέροχοι" - ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ

Δημοκρατία. Το πολίτευμα που, θεωρητικά, επικαλούμαστε συχνά αλλά στην πράξη δυσκολευόμαστε να το εφαρμόσουμε. Γιατί, όμως, να συμβαίνει κάτι τέτοιο; 



Διότι ένα από τα βασικότερα συστατικά της, ο διάλογος, απαιτεί μία βάση πραγμάτων έτσι ώστε να εξελιχθεί εποικοδομητικά, στην οποία πολλές φορές αρνούμαστε να θυσιάσουμε τα «εγώ» μας.

Εκεί ακριβώς είναι που προσγειώνονται στο τραπέζι η προκατάληψη και η έλλειψη υπομονής, στέλνοντας το διάλογο για πικνίκ στο γραφικό χωριό που λέγεται «βρούβες». Μία πρόχειρη σκέψη στην καθημερινότητά μας και στο κατά πόσο αυτό μας συμβαίνει με οικεία πρόσωπα, αρκεί.

Τι γίνεται, όμως, όταν 12 άνθρωποι παντελώς άγνωστοι μεταξύ τους καλούνται να αποφασίσουν για την τύχη μιας ανθρώπινης ζωής; Η πρώτη λέξη που μας έρχεται στο νου είναι η τραγωδία αλλά ξέρετε τι λένε για την ελπίδα. Ένα παιδί που μόλις έχει ενηλικιωθεί κατηγορείται για τη δολοφονία του πατέρα του.

Η δίκη τελειώνει, τα στοιχεία αποδεικνύουν την ενοχή του σε θεωρητική βάση και αυτό που μένει είναι η ομόφωνη απόφαση των 12 ενόρκων έτσι ώστε να εφαρμοστεί η θανατική ποινή σε βάρος του. Όλοι τους κλείνονται σε ένα δωμάτιο, κάθονται στο ίδιο τραπέζι και με συνοπτικές διαδικασίες φαίνονται έτοιμοι να κλείσουν την υπόθεση.

Ο ένορκος, όμως, με το νούμερο 8 (Χένρι Φόντα) έχει διαφορετική άποψη. Αδυνατώντας να βασίσει την κρίση του σε μερικά στοιχεία που κάλλιστα μπορεί να είναι αναξιόπιστα και σεβόμενος την ανθρώπινη ζωή, θεωρεί ότι η απόφαση – όποια κι αν θα είναι αυτή – οφείλει να παρθεί εφόσον προηγηθεί ο απαιτούμενος διάλογος. Τα δεδομένα είναι και η αρχή του ευφυέστατου σεναρίου του Ρέτζιναλντ Ρόουζ.

Οι ένορκοι, όλοι τους Αμερικάνοι, έχουν στα χέρια τους την τύχη ενός αγοριού για το οποίο γνωρίζουν μόνο ότι ανήκει σε κάποια μειονότητα και ότι ζει σε μια κακόφημη γειτονιά, στοιχεία αρκετά έτσι ώστε να γεμίσουν με προκατάληψη την αίθουσα.

Η βάση αυτή κλονίζεται από τη μία και μοναδική αντίθετη άποψη, βγάζοντας στο προσκήνιο έλλειψη υπομονής που οδηγεί στην απόλυτη ισοπέδωση της ίδιας της ανθρώπινης ύπαρξης.

Έτσι, ένας διάλογος που φαίνεται καταστροφικός ξεκινώντας από το ναδίρ, προσπαθεί να προσεγγίσει το ζενίθ μέσα από την επανεξέταση στοιχείων, δίνοντάς μας ένα από τα πιο αριστοτεχνικά ξεδιπλώματα σεναρίου που έχουν υπάρξει ποτέ. Ο Σίντνεϊ Λουμέτ στο σκηνοθετικό του ντεμπούτο αντιλαμβάνεται τη δύναμη του σεναρίου και σε ένα χώρο λίγων τετραγωνικών αποτυπώνει έξοχα αυτή την κλιμάκωση συναισθημάτων και καταστάσεων.

Με μόνιμη βάση μία κλειστοφοβική ατμόσφαιρα που σε κάνει να ιδρώνεις ακόμη και μέσα στο καταχείμωνο, σκιαγραφεί τον κάθε χαρακτήρα ξεχωριστά με άριστο τρόπο μέσα από τις λήψεις του. Καθώς περνάει η ώρα και οι αδυναμίες - προτερήματα όλων ξεδιπλώνονται, η κάμερα χάνει ύψος βοηθώντας την ίδια τη διάθεση του θεατή να επηρεαστεί αντίστοιχα.

Σιγά – σιγά το τραπέζι μεταμορφώνεται σε ένα ξέφρενο ρόλερ κόστερ 12 βαγονιών που δεν γνωρίζεις που θα σε οδηγήσει και γι’ αυτό ακριβώς δεν θέλεις να αποβιβαστείς πριν φτάσει στο τέλος. Κατά καιρούς διάφοροι ηθοποιοί που συνεργάστηκαν με τον Λουμέτ τόνισαν το πόσο τους ωθούσε να προσεγγίσουν το ερμηνευτικό τους μάξιμουμ.

Για να το πετύχει αυτό στους «12 Ένορκους», φρόντισε να κλείσει τους ηθοποιούς του στο δωμάτιο ώρες πριν ξεκινήσουν τα γυρίσματα, «ψήνοντάς» τους κατά κάποιο τρόπο έτσι ώστε να μπουν στο απαραίτητο κλίμα, στο οποίο ξεχωρίζουν τα δύο άκρα.

Από τη μία ο Χένρι Φόντα ο οποίος δεν χάνει στιγμή την ψυχραιμία του οδηγούμενος από τα ακλόνητα ιδανικά του και από την άλλη ο Λι Τζ. Κομπ που με κάθε ευκαιρία φροντίζει να ισοπεδώνει οποιαδήποτε αξία αντιτίθεται στις δικές του. Συνεπώς, σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να πούμε ότι και οι 12 ήταν υπέροχοι.

Το «φαίνεσθαι», όμως, μπορεί να εξαπατά και αν μη τι άλλο ο διάλογος, όταν εφαρμόζεται σωστά, μπορεί να ρίξει φως και στις σκοτεινότερες γωνίες του μυαλού μας. Οι «12 Ένορκοι» δεν είναι άλλη μία κλασσική ταινία της 7ης τέχνης. Είναι μία ωδή στη δημοκρατία, ένα έργο που σε βοηθάει να αναθεωρήσεις τον τρόπο που σκέφτεσαι, πράττεις, ζεις.

Το κρύο του Δεκέμβρη φαντάζει ιδανικό για να κλειστούμε στη σκοτεινή αίθουσα του «ΣΙΝΕ ΠΑΛΛΑΣ» αυτό το Σάββατο στις 3 του Δεκέμβρη. Ο λόγος; Να παρακολουθήσουμε με αγωνία τα τεκταινόμενα άλλης μία αίθουσας με ανεξίτηλο αντίκτυπο στην ιστορία του σινεμά και όχι μόνο. Σας περιμένουμε!

Από τον Βασίλη Γκορόγια (μέλος της ΚΛΑΡΤ) 

Σάββατο 3 Δεκεμβρίου, ΣΙΝΕ ΠΑΛΛΑΣ 
Προσέλευση: 23:30 Είσοδος Ελεύθερη