Ελλάδα και εταίροι απέχουν πολύ από μια συμφωνία

Ισορροπία τρόμου πριν το Eurogroup

Με τα δεδομένα να μεταβάλλονται διαρκώς καθώς η μικροπολιτική συνεχίζει να παίζει κυρίαρχο ρόλο στις διαπραγματεύσεις της ελληνικής κυβέρνησης με τους εταίρους, η προοπτική επίτευξης μιας κάποιας συμβιβαστικής συμφωνίας είναι τόσο κοντά όσο και μακριά. 



Αυτό που έδειξε όμως η πρόσφατη συμφωνία στο Eurogroup της 20ης Φεβρουαρίου καθώς και η συμπεριφορά των αγορών στο εν τω μεταξύ, είναι ότι οι ηγέτες έχουν δώσει σαφή γραμμή για την αποφυγή έκρυθμων καταστάσεων. Αυτό πιστοποιείται άλλωστε και την –απρόσμενη- συμφωνία με την Ουκρανία.

Οι συνθήκες όμως από το μεσημέρι επιδεινώνονται, η συνέντευξη του Αλέξη Τσίπρα στο Der Spiegel, συνιστά διπλωματικό επεισόδιο με την ΕΚΤ και τον Μάριο Ντράγκι, ενώ και οι δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά, που κάνει λόγο για είσοδο των τζιχαντιστών στην Ευρώπη σε περίπτωση κατάρρευσης της Ελλάδας, δείχνουν αφενός διάθεση σύγκρουσης, η οποία είναι προφανές ότι ακολουθεί εμπλοκή που σημειώθηκε κατά τη διάρκεια διαβουλεύσεων σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων.

Ετσι η αύρα πολιτικής σύμπνοιας που προερχόταν από την αποστολή νέου πιο αναλυτικού καταλόγου μεταρρυθμίσεων από την Αθήνα και οι δηλώσεις για μεγαλύτερη ευελιξία από τον Γέρουν Ντάισελμπλουμ και την Άνγκελα Μέρκελ φαίνεται να ανατρέπονται από εξελίξεις χαμηλής πολιτικής.

Χαρακτηριστική της κατάστασης είναι δήλωση ευρωπαίοι αξιωματούχου που επισημαίνει ότι Ελλάδα και εταίροι απέχουν πολύ μια συμφωνία, τονίζοντας πως χρειάζεται πρώτα η θετική εισήγηση των τριών θεσμών για την οποιαδήποτε απόφαση του Eurogroup.
Η ίδια πηγή χαρακτήρισε, μάλιστα, έως και «απίθανο» το σενάριο να υπάρξει μια συμφωνία τη 

Δευτέρα καθώς, όπως είπε, δεν υπάρχουν ακόμη επαφές της ελληνικής πλευράς με τους εκπροσώπους των θεσμών. 

Το πλαίσιο των διαπραγματεύσεων

Με δεδομένο ότι οι τράπεζες είναι μεν καλυμμένες από την ΕΚΤ για τέσσερις μήνες μέσω του ELA, αλλά παράλληλα τόσο ευάλωτες στο αρνητικό κλίμα, οι υπουργοί Οικονομικών των 18 χωρών του ευρώ καλούνται τη Δευτέρα αν μη τι άλλο να κρατήσουν τη «φωτιά» υπό έλεγχο. Για να συμβεί όμως αυτό θα πρέπει να επιβεβαιώσουν το μήνυμα της ισχυρής πολιτικής βούλησης.

Ανεξαρτήτως όμως της βούλησης υπάρχουν σαφείς και ξεκάθαρες τεχνικές διαφορές, διαφορετικές οικονομικές αντιλήψεις και τεράστιο πολιτικό χάσμα. Ετσι οι υπουργοί οικονομικών είναι αναγκασμένοι σε κάθε Eurogroup να αναζητούν το μίνιμουμ συναίνεσης, ώστε να δίνεται η αίσθηση ότι μπορεί να είναι μικρά τα βήματα αλλά είναι αμοιβαία και συνεπώς διατηρείται ζωντανή η προοπτική εξεύρεσης συμβιβαστικής λύσης.

Αυτό είναι το σκηνικό που «διαβάζουν» αγορές και που αποδέχονται οι κοινωνίες σε αυτή τη φάση. Πρόκειται για μια ισορροπία τρόμου μεταξύ όλων των πλευρών, οι οποίες αναζητούν -στο εν τω μεταξύ- τεχνικές και χρηματοδοτικές λύσεις στο παρασκήνιο, ενώ παράλληλα προλειαίνουν επικοινωνιακά και πολιτικά το σκηνικό για την αποκάλυψη του συμβιβασμού στο τέλος της διαδρομής.

Η κοινή στόχευση και η συναντίληψη ως προς την ανάγκη διαμόρφωσης μιας ενιαίας και κοινά αποδεκτής πλατφόρμας δεν σημαίνει την ντε-φάκτο αποδοχή οποιασδήποτε συμβιβαστικής πρότασης. Η έντονη συμμετοχή μικροπολιτικών συσχετισμών στο κεντρικό σκηνικό είναι καθοριστική για τη δυναμική που αναπτύσσεται στο μικροσύστημα των Eurogroup.

Οι προτάσεις και οι αποστάσεις

Η ελληνική πλευρά κινείται στο μονοπάτι της πολιτικής σύγκλισης προσπαθώντας να αποφύγει την οικονομική παραμετροποίηση, θέση όμως η οποία απορρίπτεται στη βάση της από τη διάρθρωση των θεσμών, καθώς πριν από τα Eurogroup συνεδριάζουν οι τεχνικές ομάδες, οι οποίες διαμορφώνουν τα κείμενα πάνω στα οποία θα συζητήσουν οι υπουργοί Οικονομικών.

Η παρελκυστική πολιτική που ακολουθεί η ελληνική κυβέρνηση, υποβάλλοντας προτάσεις πολιτικής και όχι κοστολογημένα σενάρια, είναι σαφές ότι δεν εξυπηρετεί την ανάγκη άμεσης συμφωνίας. Από την άλλη πλευρά όμως η αδιαμαρτύρητη αποδοχή των παρατηρήσεων και η επανυποβολή κάθε φορά και πιο αναλυτικών προτάσεων, στόχο έχει να δώσει την αίσθηση της ισχυρής πολιτικής βούλησης για συνεργασία.

Αντιστοίχως όμως και οι εταίροι και οι θεσμοί κάθονται πλέον ευκολότερα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, συνθήκη που από μόνη της συνιστά αλλαγή στάσης. Αυτό όμως δεν συνεπάγεται και αλλαγή στρατηγικής.

Το χρονικό

Από το βράδυ της Πέμπτης έως και το μεσημέρι της Παρασκευής το κλίμα καταγραφόταν διαρκώς βελτιούμενο, μετά από μπαράζ διαβουλεύσεων και παρεμβάσεων.

Κομβική αποδείχθηκε και η παρέμβαση της Γαλλίας, με την αποστολή –ινκόγκνιτο- του Γάλλου υπουργού Επικρατείας, τη συμμετοχή του Γιάνη Βαρουφάκη στο Ελληγαλλικό επιμελητήριο και τις παρεμβάσεις του Πιερ Μοσκοβισί στις Βρυξέλλες.

Δεν μπορεί να αγνοηθεί και το τηλεφώνημα της Κριστίν Λαγκάρντ στον Μάριο Ντράγκι πριν τη συνεδρίαση του ΔΣ της ΕΚΤ, το οποίο λέγεται ότι επηρέασε και τις διατυπώσεις που χρησιμοποίησε ο κεντρικός τραπεζίτης, ο οποίος άφησε ανοιχτά παράθυρα  για πιο διαλλακτική στάση της ΕΚΤ μετά το επόμενο Eurogroup.

Πάνω σε αυτές τις διατυπώσεις ποντάρει τώρα η Αθήνα ώστε να μπορέσει –χωρίς ασφυκτική πίεση- να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις τις τους επόμενους μήνες.

Το νέο πολιτικό δόγμα της Αθήνας

Το σήμα αλλαγής της κυβερνητικής ρητορικής είχε ξεκινήσει να δίνεται από τις αρχές της εβδομάδας και μετά τη σύγκρουση του Αλέξη Τσίπρα με τον Ισπανό ομόλογό του, καθώς η κυβέρνηση απέστειλε κατάλογο μεταρρυθμίσεων, ενώ έγινε μεγάλη προσπάθεια ώστε το EuroWorking Group να παράξει αποτελέσματα.

Στη συνέχεια η Αθήνα αποφάσισε να καθυστερήσει την κατάθεση του νομοσχεδίου των 100 δόσεων και συμφώνησε στη διασφάλιση συγκεκριμένων διαδικασιών επανεξέτασης των Μνημονιακών δεσμεύσεων, χωρίς ακρότητες και μέσα από συναινετικές πρακτικές.

Ακολούθησε η εμφάνιση του Γιάννη Βαρουφάκη στο ελληνογαλλικό επιμελητήριο, ενώ είχε προηγηθεί η σύγκλιση της κυβερνητικής επιτροπής για την Οικονομία υπό τον Αλέξη Τσίπρα.

Παράλληλα καθοριστικό ήταν το μήνυμα που κόμισε, εκ μέρους της κυβέρνησης, στην ΕΚΤ ο Γιάννης Στουρνάρας, μετά την επικοινωνία του, από τη Λευκωσία, με τον Αλέξη Τσίπρα.

Την αλλαγή γραμμής, σε επικοινωνιακό επίπεδο, επισφράγισε η συνέντευξη του Γιάννη Δραγασάκη στον ΑΝΤ1, όπου ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης έκανε λόγο για συνοδοιπόρους και συναινέσεις, χαρακτηρίζοντας την πρώτη συμφωνία της 20ης Φεβρουαρίου μια καλή βάση.

Στην κυβέρνηση πιστώνονται και οι δηλώσεις για πλήρη ανταπόκριση στις υποχρεώσεις της χώρας, που συνιστούν εξουδετέρωση της νάρκης του πιστωτικού γεγονότος, κάτι που πιστοποιήθηκε σήμερα από την εξόφληση της πρώτης δόσης του δανείου προς το ΔΝΤ.

Το νέο πολιτικό δόγμα, από ελληνικής πλευράς, ολοκληρώνεται με την αποστολή νέου καταλόγου μεταρρυθμίσεων προς το Eurogroup από τον Γιάνη Βαρουφάκη, σήμερα το πρωί.

sofokleousin
 madata.gr/