"ΕΘΝΟΣ": Η ασυδοσία μετατρέπει σε ζούγκλα τους υγρότοπους

Με αφορμή της φονικής επιδρομής του Σαββάτου 15.1.11 στον Αμβρακικό η εφημερίδα ΕΘΝΟΣ προχθές ασχολήθηκε με το θέμα και μεταξύ άλλων γράφει: "Αλωνίζουν οι λαθροκυνηγοί στα εθνικά πάρκα, καθώς οι Φορείς Διαχείρισης των Προστατευόμενων Περιοχών δεν έχουν αρμοδιότητα αστυνόμευσης και καταστολής, ενώ τα δασαρχεία είναι υποστελεχωμένα και δεν διαθέτουν ούτε καύσιμα για να κινήσουν τα υπηρεσιακά οχήματα.

Οι Φορείς Διαχείρισης θεσμικά περιορίζονται στην εκτελεστική εξουσία και δεν μπορούν να παρέμβουν δραστικά στο φαινόμενο, το οποίο έχει λάβει διαστάσεις οργανωμένου εγκλήματος.

Τα κρούσματα λαθροθηρίας σε υγροτόπους της Δυτικής Ελλάδας και της Ηπείρου, καθώς επίσης και στο δασικό οικοσύστημα της Ροδόπης, είναι αυξημένα σε βαθμό ανησυχητικό.

Η λαθροθηρία τους θερινούς και φθινοπωρινούς μήνες κατά απειλούμενων ειδών
είναι από τα πιο σοβαρά εγκλήματα.

Δύο σκοτωμένα νεαρά αρσενικά ελάφια ανακάλυψαν στις 7 Ιανουαρίου υπάλληλοι του Τμήματος Συνοριακής Φύλαξης Παρανεστίου Δράμας, όταν έλεγξαν όχημα το οποίο κινούταν στην Εθνική οδό Δράμας - Ξάνθης. Τα ζώα ήταν τεμαχισμένα, μέσα σε σακούλες. Αμέσως ειδοποιήθηκε το Δασαρχείο Δράμας, το οποίο και κατέθεσε μήνυση εναντίον του δράστη.

Στο χείλος του αφανισμού βρίσκεται ο τελευταίος πληθυσμός ελαφιών στην Ελλάδα, ο οποίος στη Ροδόπη αριθμεί μόλις 20-30, λόγω της δράσης λαθροθήρων. Το Δασαρχείο Δράμας αδυνατεί να επιτηρήσει την τεράστια έκταση του Εθνικού Πάρκου Οροσειράς Ροδόπης, που εκτείνεται σε 1,7 εκατ. στρέμματα, καθώς έχει 14 δασολόγους και 10 δασοπόνους, ενώ για να αντεπεξέλθει χρειάζεται τουλάχιστον 100 άτομα προσωπικό.

Δίχως φύλαξη, οι Εθνικοί Δρυμοί είναι ξέφραγο αμπέλι και οι λαθροθήρες ανεξέλεγκτοι. Στο Εθνικό Πάρκο Υγροτόπων Αμβρακικού κουκουλοφόροι λαθροκυνηγοί στις 15 Ιανουαρίου εισέβαλαν στις λιμνοθάλασσες. Επί μιάμιση ώρα σκότωναν πάπιες και στο τέλος έφυγαν ανενόχλητοι.

Μπροστά στα μάτια τους

Η ορ­γανωμένη φονική επιχείρηση εκτυλίχθηκε μπροστά στα μάτια μελών της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, της Αστυνομίας, του Φορέα Διαχείρισης του Πάρκου και του Συνεταιρισμού Αλιέων.

Το λαθραίο κυνήγι είναι καθημερινότητα πλέον, αλλά οι Αρχές τούς «κλείνουν» το μάτι, αποσιωπώντας τα γεγονότα στις εισαγγελικές Αρχές.

Σημειωτέον ότι η Ορνιθολογική κατήγγειλε τους λαθροθήρες στην Εισαγγελία Αρτας και όχι η Αστυνομία, ενώ το Λιμεναρχείο, το οποίο είναι υπεύθυνο για τα παράκτια εσωτερικά ύδατα (Οδηγία Πλαίσιο 2000/60/ΕΚ) ενημερώθηκε για το περιστατικό μετά από 3,5 ώρες.

Μάλιστα, το Λιμεναρχείο Πρεβέζης δεν διαθέτει σκάφος για τη λιμνοθάλασσα, ενώ επικαλείται ότι δεν έχει αρμοδιότητα να πραγματοποιεί περιπολίες και επιβίβαση στις βάρκες των λαθροθηρών, για ελέγχους.

Αστυνομικές Αρχές και λιμεναρχεία επιδεικνύουν προκλητική απροθυμία να εφαρμόσουν τη νομοθεσία για την προστασία των υδάτων, των υγροτόπων, της άγριας πανίδας, περί παράνομου εμπορίου αγρίων και απειλούμενων ειδών κ.ά. Επικαλούνται αναρμοδιότητα για τη λαθροθηρία και απουσία σχετικών οδηγιών από τα αρμόδια υπουργεία.

Από την άλλη, οι δασικές υπηρεσίες, που είναι ο φυσικός προστάτης των οικοσυστημάτων, είναι κατακερματισμένες και ελλιπώς στελεχωμένες, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να επιτελέσουν το έργο τους.

Με τις νέες αποκεντρωμένες υπηρεσίες του «Καλλικράτη», οι δασικές υπηρεσίες συρρικνώνονται ακόμα πιο πολύ, γεγονός το οποίο έχει προκαλέσει την αντίδραση της υπ. Περιβάλλοντος, Τίνας Μπιρμπίλη, η οποία απέστειλε επιστολή διαμαρτυρίας στον υπ. Εσωτερικών, Γιάννη Ραγκούση.

Χωρίς δασοφύλακες

«Ο κλάδος των δασοφυλάκων, με τους νέους οργανισμούς των αποκεντρωμένων διοικήσεων, εξαφανίζεται», επισημαίνει ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης Δασολόγων Δημοσίων Υπαλλήλων (ΠΕΔΔΥ), Νίκος Μπόκαρης.

«Ολόκληρες Περιφέρειες θα λειτουργούν με 2-3 δασολόγους, όπως για παράδειγμα της Αττικής και της Δ. Μακεδονίας. Μόλις 700 δασοφύλακες διαθέτει η χώρα για τη διαφύλαξη των οικοσυστημάτων. Για την κάλυψη των τεράστιων κενών στη δασοφυλακή συζητείται αυτή την περίοδο νομοσχέδιο, προκειμένου να καλυφθούν από τους περίπου 1.400 αγροφύλακες, οι οποίοι θα μεταταχθούν στα δασαρχεία».

Η ελλιπής στελέχωση των δασικών υπηρεσιών αναδείχθηκε για μία ακόμη φορά στις αρχές του μήνα, μέσα από το συμβάν της θανάτωσης δύο ελαφιών, από τα περίπου τριάντα που ζουν στο Εθνικό Πάρκο Οροσειράς Ροδόπης.

ΥΓΡΟΤΟΠΟΣ ΑΜΒΡΑΚΙΚΟΥ
Η φονική επιδρομή

Το Σάββατο 15 Ιανουαρίου στις 4.30 το απόγευμα, μέλη της Ορνιθολογικής ολοκλήρωναν τις καταμετρήσεις των σπάνιων Αργυροπελεκάνων, όταν 5 βάρκες με μηχανές εισέβαλαν στον πυρήνα του Εθνικού Πάρκου Αμβρακικού.

«Κυνηγούσαν παράνομα στη Ζώνη Α, όπου απαγορεύεται αυστηρά το κυνήγι. Στις βάρκες επέβαιναν 9 άτομα, τα περισσότερα από τα οποία φορούσαν κουκούλες που κάλυπταν τα πρόσωπά τους, ώστε να μην είναι δυνατή η αναγνώρισή τους», εξιστορεί η υπεύθυνη θεμάτων πολιτικής περιβάλλοντος της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, Μαλαμώ Κορμπέτη.

«Κατά την επιδρομή αυτή θανατώθηκαν τουλάχιστον 50 Φαλαρίδες. Λόγω της όχλησης που προκλήθηκε από τους λαθροθήρες, οι Αργυροπελεκάνοι, είδος παγκοσμίως απειλούμενο, αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν προσωρινά τις θέσεις όπου φωλιάζουν.

Η λαθροθηρία τέτοιου επιπέδου σχετίζεται με το παράνομο εμπόριο άγριων πουλιών στις ταβέρνες της περιοχής, ενώ τα δίκτυα αυτά έχουν χαρακτηριστικά και συμπεριφορά οργανωμένου εγκλήματος.

Η κατάσταση που επικρατεί στο Εθνικό Πάρκο είναι απαράδεκτη και το περιστατικό εκθέτει όλους τους αρμόδιους φορείς, οι οποίοι απουσιάζουν καθημερινά από τη φύλαξη του Πάρκου».

Μήνυση

Η Ορνιθολογική κατήγγειλε το περιστατικό στις αρμόδιες Υπηρεσίες και προχώρησε σε μήνυση στην Εισαγγελία Αρτας.

«Επιβάλλεται το υπ. Περιβάλλοντος και το υπ. Προστασίας του Πολίτη να αναλάβουν άμεσα την ευθύνη και να επιλύσουν το πρόβλημα της φύλαξης στις Προστατευόμενες Περιοχές. Δεν μπορούμε πια να παρακολουθούμε τις αρμόδιες υπηρεσίες να ''πετούν το μπαλάκι'' η μία στην άλλη, ενώ οι λαθροθήρες αλωνίζουν απροκάλυπτα.

Επιβάλλεται άμεσα συντονισμός όλων των υπηρεσιών και πολιτική βούληση από τις κεντρικές δομές του κράτους», δήλωσε ο Ξενοφώντας Κάππας, διευθυντής της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας.

Σύμφωνα με την Ορνιθολογική, τους τελευταίους μήνες λαθροθήρες με μηχανοκίνητες βάρκες περικυκλώνουν τα υδρόβια πουλιά, τόσο στο Εθνικό Πάρκο Κοτυχίου - Στροφυλιάς όσο και στο Εθνικό Πάρκο Υγροτόπων Αμβρακικού.

«Πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες και προκλητικότερες επιδρομές λαθροθηρών των τελευταίων ετών», όπως λέει η κ. Κορμπέτη και εξηγεί: «Καταγράφηκαν θανατώσεις σημαντικού αριθμού ατόμων της παγκοσμίως απειλούμενης Βαλτόπαπιας, Σαρσέλας και Πρασινοκέφαλης Πάπιας, αλλά και εκατοντάδων άλλων ατόμων ειδών υδρόβιων πουλιών».

ΥΠΟ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ ΑΠΕΙΛΟΥΜΕΝΑ ΕΙΔΗ ΠΑΠΙΑΣ
Ελάχιστες οι πρωτοβουλίες για την πάταξη της λαθροθηρίας

«Οι επιδρομές από λαθροθήρες γίνονται δυστυχώς κάθε χρόνο, αρχίζοντας τον Ιούλιο και κατά τους φθινοπωρινούς μήνες, κυρίως στον Βάλτο της Ροδιάς.

Οι ταβέρνες εντός του Εθνικού Πάρκου πωλούν πάπιες και συγκεκριμένα στην Πέτρα, στη Φιλοθέη, στη Στρογγυλή, στην κεντρική πλατεία στο Ψαθοτόπι, όπως επίσης και σε καταστήματα στο Λούρο, στη Σαμψούντα και τον Αγιο Σπυρίδωνα», μας λέει η κ. Μαλαμώ Κορμπέτη και συμπληρώνει:

«Η λαθροθηρία τους θερινούς και φθινοπωρινούς μήνες κατά απειλούμενων ειδών πάπιας είναι ένα από τα πιο σοβαρά εγκλήματα κατά της φυσικής κληρονομιάς του Αμβρακικού, υγρότοπος που προστατεύεται από τη Σύμβαση Ραμσάρ, καθώς αποτελεί το σημαντικότερο τόπο αναπαραγωγής για την Βαλτόπαπια στην Ελλάδα.

Η πρωτοβουλίες των υπηρεσιών για την πάταξη της λαθροθηρίας είναι ελάχιστες έως και απούσες λόγω σοβαρών ελλείψεων προσωπικού και συντονισμού των διαφόρων φορέων φύλαξης (επόπτευση Φορέα Διαχείρισης, Αστυνομία, Δασαρχείο, Θηροφυλακή και Λιμεναρχείο), αλλά και λόγω του ότι τα περιστατικά αυτά αντιμετωπίζονται ως ''τοπική παράδοση''.

Είναι σαφές ότι ο Φορέας Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου αδυνατεί να ελέγξει τη λαθροθηρία, καθώς δεν έχει αρμοδιότητα αστυνόμευσης και καταστολής. Επίσης, παρόλη τη σαφή αρμοδιότητα του Λιμεναρχείου Πρεβέζης για την πάταξη της χρήσης των μηχανοκίνητων σκαφών με εξωλέμβιες στη λιμνοθάλασσα, όπως προβλέπει ο νόμος, το Λιμεναρχείο Πρεβέζης δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί στις πολλαπλές κλήσεις που δέχθηκε στην περιοχή.

Η Δασοφυλακή και η Θηροφυλακή κάνουν συντονισμένες, αλλά εξαιρετικά ανεπαρκείς, ενέργειες για την πάταξη της λαθροθηρίας.

Ζητούμε να δοθεί ένα ηχηρό μήνυμα μηδενικής ανοχής στην ανομία που επικρατεί στον Υγρότοπο του Αμβρακικού. Είναι πεποίθησή μας ότι με τη συνδρομή όλων των αρμοδίων υπηρεσιών μπορεί να αποβεί αποτελεσματική η πάταξη της λαθροθηρίας».

ΦΟΡΕΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ
Προτάσεις - φραγμός στον αφανισμό των σπάνιων ειδών

Ο Αμβρακικός Κόλπος είναι ένας από τους μεγαλύτερους και σημαντικότερος υγρότοπους της Ευρώπης και περιλαμβάνεται στους 11 ελληνικούς υγρότοπους διεθνούς ενδιαφέροντος της Σύμβασης Ramsar. Το Εθνικό Πάρκο έχει έκταση 1.300 τ. χλμ. περίπου και καλύπτει εκτάσεις από τρεις νομούς: Πρέβεζας, Αρτας και Αιτωλοακαρνανίας.

Ο Φορέας Διαχείρισης Υγροτόπων Αμβρακικού, στις 19/11/2010, πραγματοποίησε Ημερίδα, προκειμένου να ενημερώσει τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες για τη λαθροθηρία. Κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης παρουσιάστηκαν ντοκουμέντα για δεκάδες κρούσματα λαθροθηρίας, τα οποία κατέγραψαν οι 7 φύλακες που διαθέτει ο Φορέας.

Η συχνότητα κρουσμάτων λαθροθηρίας έχει φτάσει στα 20 τον μήνα. Επίσης, με βάση τα στοιχεία του Φορέα, όσοι επιδίδονται σε αυτή την απασχόληση το κάνουν για εμπορικούς λόγους. Σχετική λίστα με τα σημεία πώλησης των παράνομων θηραμάτων έχει σταλεί στις αρμόδιες υπηρεσίες των Νομαρχιών προκειμένου να προβούν σε ελέγχους και πρόστιμα, χωρίς ωστόσο αποτέλεσμα.

Εν δράσει

Ολοι οι παριστάμενοι είχαν τη δυνατότητα να δουν τους λαθροθήρες εν δράσει, με κουκούλες, βάρκες χωρίς διακριτικά ή καμουφλαρισμένες και πάνω από 60 θηράματα που πιάστηκαν από Δασικούς σε όχημα λαθροκυνηγού, αλλά και τις διάσπαρτες παράγκες μέσα στο Πάρκο, όπου ελλιμενίζουν τις χωρίς άδειες και διακριτικά βάρκες, για να είναι κοντά και να επιδίδονται στην παράνομη εργασία συστηματικά.

Ο πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης και καθηγητής του Τμήματος Χημείας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Τριαντάφυλλος Αλμπάνης, σε ημερίδα που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Νοέμβριο στην Αρτα, είχε εκθέσει στους εμπλεκόμενους φορείς το ζήτημα της λαθροθηρίας κι εξέφρασε τους φόβους του σχετικά με τη λήξη τον Μάρτιο του 2011, με βάση τη σχετική ΚΥΑ, της τριετούς ολικής απαγόρευσης κυνηγιού στην Ζώνη Α΄ απολύτου προστασίας του Εθνικού Πάρκου Υγροτόπων Αμβρακικού.

«Ο Φορέας έχει κάνει μια σειρά προτάσεων στις αρμόδιες υπηρεσίες για να μειωθεί η λαθροθηρία», είχε επισημάνει ο κ. Αλμπάνης.
«Επιπροσθέτως, θέλουμε και οι άλλες υπηρεσίες να διαθέσουν τα μέσα που διαθέτουμε κι εμείς (φύλακες, 2 οχήματα και ένα πλωτό), ώστε και να αποτρέψουμε το φαινόμενο. Αναγνωρίζοντας το δικαίωμα των κυνηγών, προσανατολιζόμαστε να επιστρέψουμε τη νόμιμη θήρα σε ορισμένες περιοχές, με τον όρο όμως ότι οι κυνηγητικοί Σύλλογοι και η Ομοσπονδία θα συμβάλουν στην πάταξη της λαθροθηρίας.

Γι’ αυτό ζητάμε και από την κτηνιατρική, αλλά και από τις άλλες αρμόδιες υπηρεσίες, να γίνεται έλεγχος και στην εμπορία και στην κατανάλωση παράνομων αλιευμάτων ή θηραμάτων στα εστιατόρια της περιοχής. Το γεγονός έχει καταγγελθεί στις αρμόδιες αρχές εδώ κι ενάμιση χρόνο».

254 ΕΙΔΗ ΠΤΗΝΩΝ

Το σύμπλεγμα των υγροτόπων του Αμβρακικού είναι από τα σημαντικότερα του ελληνικού χώρου, χαρακτηρίζεται από μεγάλη ποικιλομορφία ζωής και περιλαμβάνει:
254 είδη πτηνών συνολικού πληθυσμού άνω των 100.000 ατόμων.

126 είδη αναφέρονται ως απειλούμενα και προστατευόμενα στην ΕΕ, ενώ 6 από τα είδη που έχουν καταγραφεί απειλούνται σε παγκόσμιο επίπεδο: Αργυροπελεκάνος, Βαλτόπαπια, Ηταυρος, Στικταετός, Κραυγαετός, Λαγγόνα.

ΔΙΟΝΥΣΙΑ ΛΑΓΙΟΥ
kallipateira@pegasus.gr